Ինչպե՞ս է հայտնագործվել յոդը

Դեռևս հնում բարձր էին գնահատում յոդ պարունակող նյութերը։ Այդ նյութի բացահայտումից դեռևս շա՜տ տարիներ առաջ մարդիկ գիտեին, որ վահանաձև գեղձի բուժման համար օգտագործվում են ծովային բույսերը, որոնք շատ մեծ քանակությամբ յոդ են պարունակում։

Այդ նյութը հայտնաբերվել է պատահաբար 1811թ.-ին։ Ֆրանսիացի գիտնական Բեռնար Կուրտուան ծովաբույսերի մոխրի վրա լցրեց ծծմբական թթու։ Ստացված խառնուրդը մի ամանից մյուսը տեղափոխելիս նկատեց, որ տարայի հատակին հայտնվել են մանուշակագույն գոլորշիներ, որոնք սառեցնելիս մետաղական փայլով սև բյուրեղային նստվածքի վերածվեցին։

Յոդը հունարեն թարգմանվում է «մանուշակագույն»։

Գոյություն ունի յոդի բացահայտման մեկ այլ տարբերակ ևս, ըստ որի դրա «մեղավորը» եղել է Կուրտուայի սիրելի կատուն։ Երբ քիմիկոսն աշխատում էր, կատուն նստած էր նրա ուսին։ Որոշելով խաղ անել, կատուն իջնում է աշխատանքային սեղանի վրա և ցած թափում նյութերով անոթները։ Դրանցից մեկում գտնում է ծովաբույսերի մոխրի սպիրտային լուծույթ, իսկ մյուսում՝ ծծմբական թթու։ Երկու հեղուկների խառնման արդյունքում ստացվում է կապտա-մանուշակագույն գոլորշի, որը հենց յոդն էր։

Սակայն միայն 1813թ.-ին այդ տարրը մանրամասն ուսումնասիրվեց Ժոզեֆ Լուի Գեյ-Լյուսակի կողմից և նրան տրվեց ներկայիս անվանումը

Սիրելի այցելու, եթե դու այլևս ՓՈՔՐԻԿ չես, այլ ՊԱՏԱՆԻ, եթե արդեն քո հետաքրքրությունների շրջանակն ընդլայնվել է և դու ուզում ես տարիքիդ համապատասխան հետաքրքիր հոդվածներ կարդալ, ապա «Պատանի եմ» կայքը հենց այն հարթակն է, որը կհագեցնի քո հետաքրքրասիրությունները։ Այստեղ դու կարող ես նաև ինքդ լինել հեղինակ, ունենալ ու վարել քո բլոգային էջը։ Միացի՛ր պատանիների թիմին։ Դարձի՛ր «Պատանի եմ» կայքի մի մասնիկը։