Գլուխ 29. ԵՍ ԴԱՎԱՃԱՆՈՒՄ ԵՄ ՋՈՐՋ ՀԱՊԿԻՆՍԻՆ։ ՎԱՐԱԳՈՒՅՐՆ ԸՆԿՆՈՒՄ է

Հետևյալ առավոտյան նախաճաշից հետո Ջորջ Հապկինսն ինձ ասաց.
– Այսօր դու շատ ման չգաս, որպեսզի գիշերվա կողմը շատ հոգնած չլինես: Ինձ պետք ես գալու:
– Ինչո՞ւ, – հարցրի ես ամենամիամիտ տեսքով:
– Իսկ քո ի՞նչ գործն է: Կիմանաս, երբ հարկավոր կլինի:
Քիչ ժամանակ անց՝ նա ինձ կանչեց բակի մյուս ծայրում գտնվող փոքրիկ լվացքատունը: Այնտեղ կար ապակիով մի փոքրիկ լուսամուտ, որ բացվում էր դեպի խոհանոց:
– Հապա, մի փորձիր, կարո՞ղ ես այսպիսի անցքի միջով ներս խցկվել, – ասաց նա:
Ես դժվարությամբ ուսերս անցկացրի փոքրիկ լուսամուտով և ցատկեցի խոհանոց:
– Իսկ չե՞ս կարող մի քիչ ավելի աղմկել, – հարցրեց նա ծիծաղելով:
Ես անցա մեկ անգամ ևս՝ աշխատելով իջնել որքան կարելի է անձայն:
– Ա՛յ, հիմա ավելի լավ էր, – ասաց նա: – Փորձիր մեկ անգամ ևս. կանգնիր մատներիդ ծայրերի վրա:
Ես նորից ու նորից անցա, ընդամենը մի քսան անգամ:
– Դե, հիմա արդեն լավ է, – ասաց Ջորջը: – Ինչպիսի՞ կոշիկներ ունես դու, Ջի՛մ:
– Ամուր կոշիկներ են, սըր, հաստ ներբաններով:
– Դա բանի պետք չէ: Դու պետք է գնես մի զույգ նուրբ կոշիկներ, որ կարողանաս հեշտությամբ հանել ու հագնել: Գնա և իսկույն գնիր: Բիշոփ փողոցում կոշկավաճառի խանութ կա:
Նա ինձ տվեց տասը շիլլինգ, և ես գնացի: Ես պետք էի անցնեի սեղանատան մոտով: Միսիս Հապկինսն ինձ տեսավ: Նա ինձ գլխով արեց ու շշնջաց.
«Ժամանակն է, ժամանակն է, փախիր: Հետո ուշ կլինի»:
Որպես պատասխան՝ ես գլխով արի:
Պարզ էր, որ երեկ նա ինձ չէր խաբել: Միստր Հապկինսն ինձ չբացատրեց, թե ինչ գործի համար էի ես իրեն հարկավոր, բայց հասկացա, որ պետք է լուսամուտով մի ինչ-որ տեղ մտնեմ և այդպիսով կողոպուտի մասնակցեմ, իսկ կողոպուտի համար, ինչպես լսել էի, աքսորում են տաժանակիր աշխատանքի: Նշանակում է ես կորած եմ, եթե չփախչեմ որքան կարելի է շուտ: Այլևս առանց երկար մտածելու շտապեցի դեպի Սփիթալֆիլդ:
Ես չգիտեի, թե որտեղ է գտնվում այն ֆաբրիկան, որտեղ Ռիփսթոնն էր աշխատում: Երևի, եթե հարցնեմ Բեկկերի պողպատաձուլական ֆաբրիկան, ինձ ցույց կտան: Այժմ հենց ժամը տասներկուսին մոտ էր: Նշանակում է շուտով բանվորներին կարձակեն ճաշելու: Ես դարբասի մոտ կսպասեմ և Ռիփի հետ կխոսեմ:
Իսկապես, ֆաբրիկան ինձ իսկույն ցույց տվին: Դարբասի մոտ կային շատ կանայք՝ կապոցները ձեռքներին: Նրանք երևի ճաշ էին բերել այն բանվորների համար, որոնք ճաշում են ֆաբրիկայում:
«Իսկ եթե Ռիփսթոնին էլ դուրս չթողնե՞ն, – մտածեցի ես: – Այդ դեպքում ի՞նչ պիտի անեմ»:
Բայց հենց այդ ժամանակ զանգը հնչեց, և միանգամից բակ լցվեց բանվորների մեծ բազմություն: Բոլորը գալիս էին դեպի դարբասը: Ոմանք կապոցներ էին վերցնում իրենց կանանցից, ոմանց էլ պահակը փողոց էր թողնում:
Հանկարծ դռնակը լայն բացվեց, և այնտեղից դուրս թափվեց տղաների մի մեծ խումբ: Նրանց մեջ ես իսկույն ճանաչեցի Ռիփսթոնին: Առաջին րոպեին նա ինձ չնկատեց, բայց հենց որ կանչեցի, իսկույն ուրախ-ուրախ գոչեց.
– Ա՜, Սմիթ, սիրելիս: Ա՛յ թե լավ ես արել, որ եկել ես: Չարլի՛, այն տղան է, որի մասին քեզ ասում էի, – դիմեց նա իր ընկերոջը: – Դե, Սմիթ, գնանք միասին ճաշարան, այնտեղ կզրուցենք: Մենք մեկուկես ժամ ազատ ենք:
Ես այնքան էլ չէի ուզում կողմնակի տղայի ներկայությամբ խոսել, բայց ճար չկար: Ուզեցի Ռիփին աչքով անել, բայց նա ոչինչ չհասկացավ: Հետո մտածեցի. «Միևնույն է, նա երևի ոչինչ չի թաքցնում իր ընկերոջից: Ես Հապկինսի անունը չեմ տա»:
Մենք գնացինք սեղանատուն և նստեցինք անկյունում, մի հեռավոր սեղանի շուրջը: Ռիփսթոնը և իր ընկերը գնացին վաճառասեղանի մոտ, գրպաններից ինչ-որ տոմսեր հանեցին և մի-մի ափսե ճաշ ու մի-մի կտոր հաց ստացան: ես ասացի, որ քաղցած չեմ:
Մինչ նրանք ուտում էին, ես ցածրաձայն պատմում էի, թե ինչ է ասել ինձ իմ տիրոջ կինը, և ինչ է պատրաստվում այս գիշեր:
– Այ թե սրիկան է դա՜, – գոչեց Ռիփսթոնը, երբ ես վերջացրի: – Նրան կախելն էլ քիչ է: Տես, թե ինքն ինչ բաներ է սարքում և ուրիշներին էլ խաբում: էլ ի՞նչ մտածելու բան կա: Գնա և ոստիկանությանը պատմիր:
– Ոչ, լավ չի լինի, Ռիփ, – միջամտեց Չարլին, որ մինչև այդ լուռ լսում էր ինձ: – Ոստիկանությանը խառնել պետք չէ: Երևում է, որ դու նոր ես բանվոր դարձել: Իսկական բանվորը երբեք ոստիկանության հետ չի կապվի:
– Ուրեմն, քո ասելով, թողնենք որ նա կողոպտի ու սպաս,,.
– Ոչ, բայց կարելի է առանց ոստիկանության էլ գլուխ բերել: Դու հո գիտե՞ս այն մարդու հասցեն, որին նա կողոպտել է ուզում, – դիմեց ինձ Չարլին:
– Գիտեմ, – պատասխանեցի ես:
– Դե ուրեմն, հիանալի է: Իսկույն գնա նրա մոտ և նախազգուշացրու: Նա քեզանից շնորհակալ կլինի: Իսկ եթե նրան օգնություն հարկավոր լինի, ես նրա համար այնպիսի կտրիճներ կբերեմ, որ ամեն տեսակ ավազակի հետ հաշիվ կտեսնեն:
Ես նայեցի Ռիփսթոնին:
– է՛, ինչ կա՞ որ, Սմիթ, – ասաց նա փոքր-ինչ շփոթված: – Ճիշտ էլ ասում է. գուցե այդպես ավելի լավ կլինի: Մի վախենա: Եթե ինքդ գնաս, նա չի մտածի, թե դու էլ նրանց նման ես:
– Դու, ավելի լավ է, շատ մի ձգձգի, – ավելացրեց Չարլին համոզիչ տոնով: – Գործը լուրջ է: Հարկավոր է մանրամասն պատրաստվելու ժամանակ տալ:
Ես վեր կացա: Դիտեի, որ հարկավոր է գնալ, բայց խիստ վախենում էի:
– Ի՞նչ է, Սմիթ, – ծիծաղեց Ռիփսթոնը: – Երևի վախենում ես, հա՞: Չարլի, – դարձավ իր ընկերոջը, – դու էլ գնայիր նրա հետ: Մենք դեռ մի ժամ ժամանակ ունենք: Թե չէ՝ մենակ վախենում է:
– Է՜, ինչ կա՞ որ, կարելի է, – ասաց նա սիրով: Ըստ երևույթին նրա համար հաճելի էր, որ իր օգնությանն են դիմում որպես մեծ մարդու:
Ես Ռիփսթոնին հրաժեշտ տվի, և մենք արագ ուղղվեցինք դեպի ֆուլգետ: Դա շատ էլ հեռու չէր: Նույն թաղամասում էր, որտեղ ֆաբրիկան էր գտնվում: Միայն թե Պրեսկոր փողոցը շատ ավելի մաքուր էր;
Ավելի վստահ լինելու համար մենք հարևան խանութում հարցրինք, և մեզ ասացին, որ, իրոք, միստր Ջենեթը միայնակ ապրում է 12 տանը: Նա ծովային է և վաղուց արդեն բնակություն է հաստատել այդտեղ:
№ 12-ը առանձնատուն էր և գտնվում էր մի փոքրիկ պարտեզի խորքում:
Դռնակը փակ չէր: Երբ մենք մուտքի զանգը քաշեցինք, դուռը բաց արեց մի բարձրահասակ երիտասարդ:
– Միստր Ջենեթը տա՞նն է, – համարձակ հարցրեց Չարլին:
– Հայրս տանն է, – պատասխանեց նա: – Դուք ի՞նչ գործով եք եկել: Նա չէ՞ որ այլևս չի նավարկում:
Երևի նա կարծեց, թե մենք եկել ենք նրա նավում վարձվելու:
– Մեզ հարկավոր է մի կարևոր գործով տեսնել միստր Ջենեթին, – ասաց Չարլին վստահ ձայնով:
Երիտասարդը մեզ վրա մի զարմացական հայացք գցեց, բայց ոչինչ չասաց և տուն մտավ:
– Ասում էին մենակ է ապրում, այնինչ տես, ինչպիսի տղա ունի,- նկատեց Չարլին:
Ես խոսելու ցանկություն չունեի, խիստ հուզված էի, և իմ հուզմունքն ավելի ու ավելի էր սաստկանում: Արդյոք լա՞վ եմ անում, որ մատնում եմ միստր Հապկինսին: Չէ՞ որ իմ պատճառով նրան կարող են աքսորել, եթե միստր Ջենեթը ոստիկանությանը հայտնի: Կամ գուցե նա ինձ չհավատա և հենց ի՞նձ ուղարկի ոստիկանատուն: Բայց դրա մասին մտածելն արդեն ուշ էր: Դուռը բացվեց, և նույն երիտասարդը մեզ ներս կանչեց:
Միստր Ջենեթը մեզ դիմավորեց շատ սիրալիր: Դա լայնաթիկունք մի ծերունի էր՝ մուգ, արևախանձ դեմքով և խիտ, սպիտակ մազերով: Նա մեզ նստեցրեց իր դիմացը և հարցրեց, թե ի՞նչ կարևոր գործ ունենք:
Այստեղ, ըստ երևույթին, Չարլին էլ մի փոքր շփոթվեց: Նա թեքվեց իմ կողմը և ասաց.
– Ահա այս տղան, սը՛ր, ձեզ կպատմի ամբողջ պատմությունը: Դուք նրան հավատացեք: Ինչ-որ ասի՝ ճշմարտություն է: Ես երաշխավորում եմ սրա համար:
Միստր Ջենեթը թեթևակի ժպտաց, բայց հետո լուրջ նայեց ինձ և կարճ ասաց.
– Դե, պատմիր ամբողջ ճշմարտությունը: Ես լսում եմ:
Ես կակազելով ու շփոթվելով սկսեցի պատմել: Նա ինձ չէր ընդհատում: Ես քիչ-քիչ սիրտ առա և արդեն բավական կապակցված պատմեցի, թե ի՞նչ է պատրաստվում այս գիշեր:
Երբ վերջացրի, նա կարծես ինքն իրեն ասաց.
-Ի դեպ, լավ է, որ իմ տղաները հենց այսօր եկել են ինձ մոտ։ – Այս ասելով, նա դուռը բաց արեց և կանչեց. – Ջոն, եկ այստեղ և Թոմին էլ կանչիր:
Մի քանի րոպե հետո սենյակ մտան երկու բարձրահասակ երիտասարդ:
– Ի՞նչ կա, հայր, – հարցրեց նա, որ բաց էր արել դուռը: – Որևէ բա՞ն է պատահել:
Միստր Ջենեթը մանրամասն հաղորդեց նրանց իմ պատմածը: Նրանք ինձ էլի մի քանի հարց տվին: Հետո միստր Ջենեթը նրանց կանչեց լուսամուտի մոտ և մի քանի րոպե խորհրդակցեց նրանց հետ: Հետո նա նորից մոտեցավ ինձ և հարցրեց.
– Դու ժամը քանիսի՞ն ես հեռացել Քեթ փողոցից:
Ես հիշեցի, որ ժամը տասնմեկևկեսն էր, երբ մտա սեղանատուն, որտեղ կանգնած էր միսիս Հապեինսը:
– Այժմ մեկից քառորդ է անց, – ասաց միստր Ջենեթը: – Նա քեզ պատվիրել է կոշիկներ գնել և վերադառնալ:
– Այո, սը՛ր:
– Դե, ուրեմն վազիր, գնիր այնպիսի կոշիկներ, ինչպես նա է պատվիրել:
– Բայց, սըր, – ասացի ես, – իմ կոշիկները դեռ շատ ամուր են:
Միստր Ջենեթը ժպտաց ու ասաց.
– Դու լավ տղա ես երևում: Քո բախտն է, որ ժամանակին ես դուրս գալիս վատ ճանապարհից: Հենց որ կոշիկները կգնես, իսկույն վազիր Քեթ փողոցը:
– Նորից Քեթ փողո՞ցը, Ջորջ Հապկինսի մո՞տ: Բայց ինչո՞ւ, սըր:
– Գիտե՞ս ինչ: Ես ուզում եմ, որ նա այդ կողոպուտն սկսի, – պատասխանեց միստր Ջենեթը: – Դու հիմար տղա չես, հասկանում ես, թե դա ինչի համար է հարկավոր: Քեզ ոչ մի վտանգ չի սպառնում, – ավելացրեց նա նկատելով, որ ես վախեցա: – Եթե դու այդ սրիկաների գործակիցը լինեիր, քո բանը, իհարկե, շատ վատ կլիներ: Բայց այժմ ուրիշ Է. դու ինձ օգնում ես բռնելու նրանց, ես խոստանում եմ պաշտպանել քեզ: Ազնիվ խոսք եմ տալիս, որ այս րոպեից մինչև ամբողջ գործի վերջը իմ և իմ որդիների աչքը քեզ վրա կլինի:
Վերջին խոսքերը միստր Ջենեթն արտասանեց առանձնապես արտահայտիչ, երևի ցանկանալով հասկացնել, որ ես չմտածեմ իրեն խաբել:
– Մի խոսք ևս. ես կարո՞ղ եմ քեզ վրա հույս դնել:
Նա ձեռքը դրեց իմ ուսին և նայեց ուղիղ աչքերիս մեջ:
– Կարող եք, սըր, – պատասխանեցի ես: – Եթե դուք ասում եք, որ ինձ ոչ մի վատ բան չի պատահի, որ դուք չեք թողնի ինձ փորձանքի մեջ, ապա ես կվարվեմ այնպես, ինչպես դուք հրամայեցիք:
– Դե, ուրեմն, հիանալի: Գնա տուն և ոչ ոքի մի պատմիր, թե որտեղ ես եղել: Դու երևի ստիպված կլինես մի որևէ փոքրիկ լուսամուտով ներս սողոսկել, չվախենաս, ես մոտիկ կանգնած քեզ եմ սպասելու: Այնտեղ երևի մութ կլինի, բայց դու ինձ կճանաչես նրանից, որ ես կբռնեմ քո մազերը, այ այսպես: Դե, այժմ գնա:
Չարլին ուզեց ասել, որ պատրաստ է օգնելու նրան, բայց նա թփթփացրեց նրա մեջքին և ասաց.
– Շնորհակալ եմ, տղաս: Թեպետև ես ծեր եմ, բայց իմ ձեռքերը երևի ուժեղ կլինեն քոնից: Իզուր չէ, որ ամբողջ կյանքումս նավի վրա եմ աշխատել: Տղաներս էլ ոչինչ: Հորը նեղության մեջ չես թողնի:
Դրանից հետո մեզ մնում էր միայն տուն վերադառնալ: Չարլին շտապ հրաժեշտ տվեց ինձ և վազեց իրենց ֆաբրիկան: Նա ինձանից խոսք վերցվեց, որ հետևյալ օրը դարձյալ ճաշի ժամանակ կգնամ իրենց մոտ և կպատմեմ, թե գործն ինչպես վերջացավ:
Իմ գլխում ոչ մի որոշակի միտք չկար: Գիտեի միայն մի բան, որ ճշտորեն կկատարեմ միստր Ջենեթի պատվերը: Ես չէի մտածում, թե դրանով ինձ որևէ վտանգի եմ ենթարկում: Երբ վերադարձա Քեթ փողոցը, Ջորջ Հապկինսը տանը չէր, և դուռը բաց արեց նրա կինը: Ես կարծում էի, թե ինձ տեսնելով նա շատ կզարմանա, բայց ընդհակառակը, նա ուշադիր նայեց ինձ, ապա ուրախ ասաց.
– Ա՜, դու վերադարձար, Ջիմ:
– Այո, ես կմնամ այստեղ, – պատասխանեցի ես:
– Ավելի լավ: Ես շատ ուրախ եմ, որ կմնաս, – ասաց նա:
– Բայց դուք ինձ ասում էիք, որ գնամ, – զարմացած վրա բերի ես:
– Դե, այո, դու գնացիր և նորից երկար, ես շատ ուրախ եմ:
Մի քանի րոպե անց նա ինձ հարցրեց, թե հիշո՞ւմ եմ արդյոք այն տեղը, ուր այս գիշեր ուզում է գնալ իր ամուսինը: Ես այդ տեղի անունը տվի:
– Հիանալի է, Ջիմմի, – գոչեց նա դարձյալ ծիծաղելով: – Դու խելոք տղա ես, կարողանում ես և հիշել, և պահել գաղտնիքները: Հիանալի բան է, չէ՞, հա՜-հա՜-հա՜:
– Այո, շատ, – թոթովեցի ես և խիստ հուզված վազեցի վերև, իմ ննջարանը:
Այդպես էլ ես չիմացա, թե նա կասկածո՞ւմ էր արդյոք որևէ բան։ Ժամը չորսին հագնվեց և դուրս գնաց՝ ինձ տանը թողնելով մենակ։ Ժամը մոտավորապես յոթին վերադարձավ Ջորջ Հապկինսը, նախ բարկացավ, որ կինը տանը չէր, հետո տրամադրությունը լավացավ: Թեյի ժամանակ կատակներ էր անում և ինձ հետ խոսում ամենաբարեսիրտ ձևով: Ինձ համար շատ ծանր էր լսել նրա կատակները: Ավելի լավ կլիներ, եթե բարկանար ինձ վրա. այդ դեպքում ես ինձ ավելի թեթև կզգայի։ Թեյից հետո նա ինձ հարցրեց.
– Դու գիտե՞ս ուր Է ֆուլգետը, Ջիմ:
Ես պատասխանեցի, որ չգիտեմ:
– Լավ, միևնույն է: Հագիր քո նոր կոշիկները և ոտքով գնա մինչև բանկ, իսկ այնտեղ կնստես ֆուլգետ գնացող հանրակառքը: Հենց որ հասնես ֆուլգետ, հարցրու, թե որտե՞ղ է կամուրջը և կամուրջից դենը շուռ եկ դեպի երրորդ փողոցը: Այնտեղ դու կգտնես մի գարեջրատուն: Ներս մտիր և հարցրու, թե տա՞նն Է միստր Մեզոնը: Դե, շուտ գնա:
Հագնելով իմ նոր կոշիկները՝ ես ուրախությամբ հեղձուցիչ սենյակից դուրս եկա մաքուր օդ և արագ քայլելով ուղղվեցի դեպի բանկ:
Ժամը իննին ես հասա միստր Հապկինսի ասած փողոցը:
Գարեջրատան վաճառասեղանի հետևը կանգնած տղան ասաց, որ միստր Մեզոնը ինձ սպասում է իր սենյակում, և ներս մտնելով տեսա միստր Ջորջ Հապկինսին, Թուիներին և Ջոն Արմիտեջին, որոնք զբաղված էին թղթախաղով:
– Ես եմ միստր Մեզոնը, – ասաց ինձ իմ տերը: – Նստիր, մի փոքր սպասիր, Ջիմմի:
Նրանք շարունակեցին խաղալ և գարեջուր խմել: Գարեջրատան տերը մի քանի անգամ մոտեցավ և նրանց հետ զրուցեց հին բարեկամի պես: Վերջապես ժամը տասնմեկն անց կեսին, երբ բոլորովին մթնել Էր, մենք փողոց դուրս եկանք: Ջորջը և ես գնում էինք առջևից, իսկ մյուս երկուսը հետևում էին մեզ: Այդպիսով, մի մղոնից ավելի ճանապարհ անցանք: Ճանապարհին միստր Հապկինսն ինձ բացատրեց, թե ինչ պետք Է անեմ, պետք Է մի փոքրիկ լուսամատով ներս մտնեմ, զգուշությամբ առաջ գնամ պատի երկարությամբ և ապա ետ քաշեմ դուռը փակող սողնակը:
– Դու մի վախեցիր, – ավելացրեց նա: – Եթե վտանգավոր գործ լիներ, ես քեզ պես լավ տղային չէի տանի: Դու կարո՞ղ ես անել իմ ասածները, չէ՞:
– Կարող եմ, – պատասխանեցի ես դողալով՝ ինչպես տենդից:
– Մենք ամեն ինչ լավ կսարքենք, – ասաց միստր Հապկինսը: – Այնտեղ նույնիսկ շուն չկա, իսկ տանտերը շուտ է պառկում քնելու:
Նա երևի չգիտեր, որ այժմ միստր Ջենեթը մենակ չէ:
Մենք շուռ եկանք դեպի մի փոքրիկ փողոց և մոտեցանք ցանկապատին: Թուիներն ու Ջոն Արմիտեջը մեզ հասան, և բոլորս կամացուկ, կատվի պես անցանք մյուս կողմը: Դրանից հետո անցանք ավազ ցանած ճանապարհով և մոտեցանք խոշոր ու մթին տանը: Ոչ ոք ոչ մի խոսք չէր ասում: Ես նկատեցի, որ Ջոն Արմիտեջն ինչ-որ փայլուն գործիքներ հանեց, բարձրացավ Թուիների ուսերին և սկսեց ինչ-որ բան անել պատի վրա: Մի երկու րոպե անց մի բան զնգաց, և նա ցած թռավ:
– Կոշիկներդ հանիր, Ջիմ, – շշնջաց ինձ Ջորջո:
Վախից դողալով՝ ես կոշիկներս հանեցի: Ջորջն ինձ վերցրեց, բարձրացավ Թուիների մեջքին և իմ ոտքերը խցկեց անցքի մեջ:
– Այդտեղ նեղվածք է, Ջիմ, – շշնջաց նա, – բայց ոչինչ, կանցնես: Ձեռքդ պինդ սեղմիր կողիդ: Մտիր թեքված: Շատ լավ: Ցած թռիր, մի վախենա, բարձր չէ. չմոռանաս ինչ-որ քեզ ասացի դռան և սողնակի մասին: – Ես անում էի ինչ-որ նա ինձ հրամայում էր, և վերջին խոսքերի հետ ցած թռա:
Այստեղ մի անտեսանելի ձեռք բռնեց իմ մազերից, որ ինձ շատ հանգստացրեց, մի ուրիշ ձեռք բերանս փակեց և ինձ կամացուկ տարան մի ինչ-որ սենյակ ու այնտեղ փակեցին:
Թե ինչ եղավ դրանից հետո՝ ես չտեսա: Լսեցի բացվող սողնակի թեթև ճռինչը, ապա ոտնաձայների աղմուկ, գոռգոռոց, միստր Ջորջ Հապկինսի բարձր աղաղակը, ծեծ ու դմփոց, նորից ոտնաձայներ և այլ-ևս ոչինչ:
Միստր Ջենեթի ծրագիրը լիովին հաջողվել էր: Նրանք լավ դաս էին տվել Ջորջ Հապկինսին և նրա ընկերներին ու սպառնացել էին, որ մյուս անգամ այդքանով չեն բավարարվի:
Երբ ինձ մառանից արձակեցին, կողոպտիչների հետքն անգամ չկար: Միստր Ջենեթն իմ ձեռքը սեղմեց և ասաց, որ ես կտրիճ տղա եմ, որ ինքն ինձ սիրով կվերցներ որպես յունգա, եթե դեռ նավարկելիս լիներ:
Այդ օրը ես գիշերեցի միստր Ջենեթի մոտ: Մյուս օրն ինձ կուշտ նախաճաշ տվին, դարձյալ շնորհակալություն հայտնեցին, և ժամը տասներկուսին մոտ ես նորից վազեցի Ռիփսթոնենց ֆաբրիկան:
Ռիփսթոնը և Չարլին զանգից հետո համարյա առաջինը դուրս թռան: Նրանք ինձ քարշ տվին հարևան ամայուտը և ստիպեցին մանրամասն պատմել, թե ինչպես եղավ:
– Կեցցես, – գոչեց Ռիփսթոնը, երբ ես վերջացրի:
Եվ նույնիսկ Չարլին խրախուսաբար թփթփացրեց մեջքիս: Ճիշտն ասած՝ ես բոլորովին չէի հասկանում, թե ինչի համար էն գովում ինձ: Չէ՞ որ ես ամբողջ ժամանակ խիստ վախենում էի, թեպետև աշխատում էի ցույց չտալ այդ:
Բայց ինձ հետւսքրքրում էր մի ուրիշ բան: Ես անվճռական նայեցի Չարլիին և հարցրի.
– Իսկ ի՞նչ եք կարծում, կարո՞ղ եմ ես էլ բանվոր դառնալ:
– Ինչո՞ւ չէ, – պատասխանեց նա: – Գուցե հենց հիմա էլ տեղ լինի մեզ մոտ: Հենց երեկ մեր վարպետ միստր Կրաուսն ասում էր, որ վաղվանից քանդելու են հին վառարանը և տեղը նորն են կառուցելու: Դրա համար տղաներ հարկավոր կլինեն, որպեսզի հողակոշտերը թափեն: Եթե ուզո՞ւմ ես, ես քո մասին կխոսեմ:
Ես լիակատար ցնծության մեջ էի:
Ճաշից հետո Չարլին և Ռիփսթոնը ինձ տարան վարպետ Կրաուսի մոտ, և նա ինձ պատվիրեց մյուս օրը գալ աշխատանքի:
Այդ ժամանակից ես դադարեցի «փոքրիկ շրջմոլիկ» լինել և դարձա փոքրիկ բանվոր:
Նոր կյանքն ինձ դժվարություն ու զրկանքներ բերեց: Բայց որքան էլ երբեմն դժվար էր լինում, ինձ սիրտ էր տալիս այն միտքը, որ այժմ ես մենակ չեմ, ինչպես առաջ: Իմ կողքին են իմ ընկերները: Դժվարին րոպեին նրանք կօգնեն ինձ, և նրանց հետ միասին մենք երբևիցե լավագույն ապագայի կհասնենք բոլոր մեծ ու փոքր շրջմոլիկների համար, որոնք վաղ մանկությունից ոչ գուրգուրանք են տեսել, ոչ ուրա-խություն:
Եվ ինչպիսի հուսալի, բարի բարեկամ դուրս եկավ միստր Ջենեթը: Նա ինձ և Ռիփին տվեց մի հիանալի երեկոյան դպրոց, իսկ երբ մենք այդ դպրոցն ավարտենք, էլի շարունակելու ենք սովորել, որպեսզի վերջ ի վերջո դառնանք ինժեներ: