Լվացվելու հմտություններ

Սովորեցնենք փոքրիկներին հիգիենայի տարրական կանոնները։
Այն մասին, որ պետք է հետևենք հիգիենայի որոշակի կանոնների` գիտենք փոքր տարիքից: Եվ ահա ժամանակն է եկել, որպեսզի Ձեր փոքրիկին ևս սովորեցնեք այդ կանոնները: Որքան շուտ սկսեք «ուսուցման» գործընթացը, այնքան շուտ երեխան կյուրացնի և կհասկանա հիգիենայի պահպանման կարևորությունը, որոնց շնորհիվ կկարողանաք խուսափել հետագայում ի հայտ եկող խնդիրներից:
Մեկից երկու տարեկան հասակում փոքրիկները շատ են սիրում կրկնօրինակել մեծահասակների գործողությունները` հաճախակի նույնությամբ կրկնելով այն ամենն ինչ նրանք կատարում են: Այդ յուրահատկությունից օգտվելով, կարող եք հիգիենիկ գործընթացներն իրականացնել փոքրիկի հետ միասին` մանրամասնորեն բացատրելով Ձեր գործողությունների հետևանքները:

Ինքնուրույն լվանում ենք ձեռքերը

Այդ գործընթացի ուսուցման համար կանգնեք փոքրիկի հետևում (եթե նա այդքան էլ մեծ չէ, ապա նրա ոտքերի տակ փոքրիկ աթոռակ դրեք), միասին բացեք ծորակը և կարգավորեք ջրի ջերմաստիճանը` բերելով այն օպտիմալ ջերմաստիճանի, այնուհետև միասին վերցրեք օճառը և ցույց տվեք, թե ինչպես է հարկավոր օճառել ձեռքերը: Եթե հարկավոր է, ապա օգնեք երեխային ձեռքերը լվանալ հոսող ջրի տակ: Ծորակը ևս պետք է փակել միասին: Աստիճանաբար նվազեցրեք Ձեր աջակցության քանակը և հաճախակի գովեք երեխային՝ գործողության ճիշտ իրականացման համար:
Ամեն անգամ բացատրեք նրան, թե ինչու է հարկավոր լվանալ ձեռքերը:

Ինքնուրույն չորացնում ենք ձեռքերը

Այն բանից հետո, երբ երեխայի կողմից լվացվելու հմտությունը յուրացված է` անցնում ենք չորացնելուն: Փոքրիկին ցույց տվեք, թե որտեղ է կախված իր սրբիչը (նա առանց որևէ բարդության պետք է կարողանա հասնել իր սրբիչին): Բացատրեք, թե ինչպես է հարկավոր չորացնել ձեռքերը: Աջ ձեռքով (ձախլիկների դեպքում ձախ ձեռքով) չորացնում ենք ձախ ձեռքը, այնուհետև` ձախով` աջը: Դրա համար ձեռքի ափերը բարձրանում են մյուս ձեռքը չորացնելու համար: Դրանից հետո վեր ու վար անելով չորացնում ենք դաստակը և ձեռքի մյուս թաց մասերը: Ձեռքերը չորացնելուց հետո փոքրիկը պետք է սրբիչն ինքնուրույն իր տեղը կախի: Կարևոր է, որպեսզի փոքրիկը կարողանա գործողությունն իր ճիշտ հաջորդականությամբ կատարել: Եթե փոքրիկի մոտ գործողության կատարման ժամանակ ի հայտ է գալիս որևէ դժվարություն, ապա օգնեք նրան գործողություններով, և դրանից հետո միայն խոսքերով` աստիճանաբար նվազեցնելով ցանկացած աջակցություն:

Լվացվում ենք առանց օգնության

Քիչ են այն երեխաներն, ովքեր սիրում են այս գործողությունը: Սակայն ինքնուրույն դառնալու համար փոքրիկն այս գործողությունը ևս պետք է սովորի: Ասացեք երեխային, թե ինչպիսի հաջորդականույթամբ պետք է լվացվել. ճակատը, աչքերը, քիթը, թուշիկներն ու ի վերջո վիզը: Բացատրեք նրան, որ ինչ որ պահի հարկավոր է փակել աչքերը: Եվ միայն այդ ամենից հետո բռնեք երեխայի ձեռքերը և մոտեցրեք երեսին` ցույց տալով, թե ինչպես է պետք լվանալ երեսը:

Ատամները լվանալն այդքան էլ դժվար չէ

Նախ և առաջ բացեք ծորակը և կարգավորեք ջրի ջերմաստիճանը: Ցույց տվեք երեխային ատամի խոզանակը և թե ինչպես է պետք այն բռնել: Այնուհետև մտցրեք այն ջրի տակ և ասացեք որպեսզի փոքրիկը ևս հետևի Ձեր քայլին: Բացատրեք նրան, թե ինչպես է պետք բացել մածուկը և լցնել խոզանակի վրա (սկզբնական շրջանում կարող եք առանց մածուկի էլ լվանալ), որից հետո բռնելով երեխայի ձեռքերը, ամբողջ գործողությունը կատարեք միասին: Փոքրիկին առաջարկեք բացել բերանը և խոզանակը մոտեցնել ատամներին: Լավ է, երբ երեխան գործողության կատարման ժամանակ կանգնած է լինում հայելու առաջ: Սեփական փորձով ցույց տվեք նրան, թե ինչպե՞ս է պետք լվանա ատամները: Պետք չէ մոռանալ, որ այս գործողությունն անհրաժեշտ է կատարել առավոտյան և երեկոյան:
Իհարկե, սա այն ամենը չէ, ինչ Ձեր փոքրիկը պետք է իմանա, սակայն հիգիենայի այս տարրական կանոններին տիրապետելուց հետո ինքներդ էլ չեք հասցնի նկատել, թե ինչպես Ձեր փոքրիկը կդառնա ինքնուրույն և կոկիկ:
Հիգիենային վերաբերվող գործողություններից շատերը կարող են Ձեր երեխային դուր չգալ, սակայն այստեղ օգնության են հասնում խաղը և Ձեր հնարամտությունը: Հեքիաթ հորինեք այն մասին, թե ինչպես են փոքրիկ նապաստակները շտապում լվանալ երեսն ու ատամները, կամ առաջարկեք լվանալ սիրելի տիկնիկի ձեռքերը:
Կարող եք գործողություններն իրականացնել երգելով կամ պարելով: Կարևորը, որպեսզի այդ ամենը լինի ուրախ և երեխայի համար հաճելի:

Պատրաստեց` Նարին Մուրադյանը
( «Այբ Բեն Գիմ» զարգացման ակումբի
էրգոթերապիստ, հատուկ հոգեբան)