Գլուխ ութերորդ – «ՃԱՆԱՊԱՐՀ եՆ ԸՆԿՆՈւՄ»

Գլուխ յոթերորդ

Վերջապես, օդապարիկը տաք օդով լցնելու գործն էլ ավարտվեց: Գիտունիկը կարգադրեց հեռացնել կաթսան և իր իսկ ձեռքով թոկով կապեց ռետինե խողովակը, որպեսզի տաք օդը դուրս չգար օդապարիկից: Դրանից հետո նա բոլորին հրամայեց նստել զամբյուղի մեջ: Առաջինը բարձրացավ Հապճեպիկը, նրանից հետո Պոնչիկը, ու քիչ մնաց ընկներ մնացած Ճստլիկների գլխին: Նա հաստլիկ էր, բոլոր գրպանները լիքն էին զանազան բաներով, մեկում շաքար էր, մյուսում՝ թխվածք: Բացի այդ, նա հագել էր կրկնակոշիկներ, իսկ ձեռքին բռնել էր հովանոցը: Ընդհանուր ուժերով Պոնչիկին նստեցրին զամբյուղի մեջ, իսկ նրանից հետո մագլցեցին մնացած Ճստլիկները: Օշարակ Օշարակովիչ Քաղցրահյութիկը պտույտ էր գալիս զամբյուղի շուրջը ու բոլորին տեղավորում:

— Նստեցեք, խնդրեմ, — ասում էր նա, — հարմար տեղավորվեցեք: Օդապարիկում բոլորին էլ տեղ կլինի:

— Դու էլ նստիր, — առաջարկում էին նրան:

— Ես կհասցնեմ, — պատասխանում էր Քաղցրահյութիկը: — Գլխավորն այն է, որ դուք նստեք:

Նա ամենայն սիրով բռնում էր բոլորի թևից, վերև հրում: Վերջապես բոլորը մտան զամբյուղի մեջ: Միայն Քաղցրահյութիկը մնաց ներքևում:

— Ինչո՞ւ չես նստում, — հարցնում էին նրան:

— Գուցե լավ կլինի չնստեմ, — պատասխանում էր Քաղցրահյութիկը: — Ես շատ եմ հաստ: Առանց ինձ էլ այդտեղ շատ նեղվածք է: Վախենում եմ ծանրաբեռնեմ ձեզ:

— Մի վախենա, ոչինչ էլ չի լինի:

— Չէ, եղբայրներ, առանց ինձ թռեք: Ես այստեղ կսպասեմ: Ինչո՞ւ նեղություն տամ ձեզ:

— Ոչ մեկին էլ նեղություն չես տա, — պատասխանում էր Գիտունիկը: — Նստիր: Որ որոշել ենք թռչել, ուրեմն միասին պիտի թռչենք:

Քաղցրահյութիկը ակամա մտավ զամբյուղը և, հանկարծ, չնախատեսված մի բան պատահեց, զամբյուղը օդապարիկի հետ միասին իսկույն նստեց գետնին:

— Այ թե թռան, հա, — ցանկապատի վրայից ծիծաղում է Պստլիկը:

— Դո՞ւ ինչ ես ծիծաղում, — գոռում է նրա վրա Տգետիկը: — Այստեղ մարդիկ փորձանքի են եկել, իսկ սա ծիծաղում է:

— Ոչ մի փորձանք էլ չկա, — պատասխանում է Ոսպնյակիկը, — նախատեսված է տասնհինգ մանչուկի համար: Տասնվեցը չի կարող բարձրացնել:

— Ուրեմն չե՞ն թռչի, — հարցրեց Տգետիկը:

— Ստիպված կլինեն մեկնումեկին թողնել, այդ ժամանակ կթռչեն, — ասաց Ոսպնյակիկը:

— Երևի Անգետիկին կթողնեն, — ասաց Թիթեռնիկը:

Քաղցրահյութիկը, որ վախենում էր թռչել օդապարիկով, ուրախացավ և ասաց.

— Ըհը, ախր ես ասում էի, որ կծանրացնեմ: Ավելի լավ է դուրս գամ:

Նա, հենց այն է, ոտքը բարձրացրել էր, որ դուրս գար, այդ պահին Գիտունիկը վերցրեց ավազով լի մի պարկ ու դուրս նետեց զամբյուղից: Օդապարիկն իսկույն թեթևացավ ու նորից վեր բարձրացավ: Նոր միայն բոլորը հասկացան, թե ինչու էր Գիտունիկը պատվիրել զամբյուղի մեջ ավազով պարկեր դնել: Բոլորը ծափ տվին, իսկ Գիտունիկը ձեռքը վեր բարձրացրեց և ճառով դիմեց Ճստլիկներին:

— Ցտեսությո՜ւն, եղբայրնե՛ր, — գոչեց նա: — Մենք թռչում ենք հեռու երկրներ: Մի շաբաթից կվերադառնանք: Ցտեսությո՜ւն:

— Ցտեսությո՜ւն, ցտեսությո՜ւն: Բարի ճանապարհ, — գոչեցին Ճստլիկները ձեռքերն ու գլխարկները թափահարելով:

Գիտունիկը գրպանից հանեց գրչահատն ու կտրեց այն թոկը, որով զամբյուղը կապված էր թփից: Օդապարիկը սահուն թռիչքով վեր բարձրացավ, մի պահ կառչեց թփի ճյուղից, բայց և իսկույն արձակվեց և արագորեն վեր սլացավ:

— Ուռա՜, — գոչեցին Ճստլիկները: — Կեցցեն Գիտունիկն ու նրա ընկերները: — Ուռա՜ա:

Բոլորը ծափ զարկեցին ու գլխարկները վեր թռցրին: Աչոնիկները հրճվանքից գրկախառնվում էին: Թիթեռնիկն ու Զատիկը համբուրվեցին, Անթառամիկը լաց եղավ:

Իսկ օդապարիկը վեր ու վեր էր բարձրանում: Քամին նրան մի կողմ էր քշում: Շուտով նա մի փոքրիկ կետ դարձավ, որ հազիվ էր երևում կապույտ երկնակամարում: Ոսպնյակիկը բարձրացավ տան կտուրը և սկսեց այդ կետին նայել իր խողովակով: Նրա կողքին, հենց կտուրի եզրին, կանգնել էր բանաստեղծ Ծաղկանունին: Ձեռքերը կրծքին ծալած, նա նայում էր ընդհանուր ցնծությանը և մտածում ինչ-որ բանի մասին: Հանկարծ նա լայն տարածեց ձեռքերը և ամբողջ ձայնով գոչեց.

— Ոտանավո՜ր: Ոտանավո՜ր լսեցեք:

Շուրջը իսկույն լռություն տիրեց: Բոլորը գլուխները վեր բարձրացրին ու նայեցին Ծաղկանունուն:

— Ոտանավոր, — շշնջում էին Ճստլիկները: — Հիմա ոտանավոր կասի:

Ծաղկանունին էլի սպասեց, որ բացարձակ լռություն տիրի: Ապա ձեռքը երկարեց դեպի օդապարիկը, թեթևակի հազաց ու նորից ասաց.

— Բանաստեղծությո՜ւն:

Եվ սկսեց կարդալ հենց նոր հորինած ոտանավորը.

Հսկա գունդը օդով լցված

Երկինք ելավ մեկ էլ հանկարծ:

Մեր Ճստլիկն է, ոչ թե թռչուն,

Բայց մի նայիր ոնց է թռչում:

Հասկանում ենք, էխ— ջա՜ն,

Հիմա արդեն ամեն բան:

Այ թե աղմուկ բարձրացավ, հա՜: Բոլորը կրկին ծափ զարկեցին: Մանչուկները Ծաղկանունուն ցած բերին կտուրից ու ձեռքերի վրա տուն տարան, իսկ աչոնիկները պոկում էին ծաղկաթերթիկներն ու թափում Ծաղկանունու վրա: Այդ օրը Ծաղկանունին այնպես հռչակվեց, կարծես թե ինքն էր հնարել օդապարիկը ու նրանով երկինք թռել:

Այդ օրը դեռ երկար ժամանակ այստեղ ու այնտեղ կարելի էր լսել.

Հասկանում ենք, էխ ջան,

Հիմա արդեն ամեն բան:

Գլուխ իններորդ