Սեփական ձեռքերով հայթայթած տեղեկությունը երեխան ավելի լավ ու երկար է մտապահում։ Հետաքրքիր փորձերի ընթացքում երեխաները պատասխաններ կստանան որոշ բնական երևույթների մասին և կբավարարեն իրենց ամեն ինչ իմանալու անհագ ցանկությունը։
Ծանր-թեթև
Պատրաստեք մի քանի միևնույն չափսի, բայց զանգվածով տարբեր իրեր։ Առաջարկեք երեխային իրենց ձեռքը վերցնել այդ իրերը և փորձել զգալ, որն է ծանր, որը թեթև։ Այնուհետ փորձը կարելի է շարունակել այդ իրերը նետելով.
– հատակին և լսելով, թե ինչպիսի ձայնով է այն հարվածում մակերեսին,
– ջրի մեջ, ուշադրություն դարձնելով դուրս ցայտող ջրին,
– ավազի մեջ, ուշադրություն դարձնելով իրի հարվածից առաջացած փոսիկին։
Որպես նյութի ամրապնդում, կարելի է խաղալ նաև հետևյալ խաղը. երեխան փակում է աչքերը, իսկ Դուք իրը նետում եք օրինակ հատակին։ Երեխան պետք է գուշակի, թե Ձեր նետած իրը ծա՞նր է, թե՞՝ թեթև։
Կախարդական թաթմանը
Այդ տարիքում երեխաները սովորաբար ծանոթ են լինում մագնիսի հատկություններին։ Այժմ մնում է ստուգել երեխայի դատողունակությունը։ 
Քանի երեխան չի տեսնում, մեծահասակը մագնիսը դնում է ձեռքի ափի մեջ և հագնում թաթմանը։ Սեղանի վրա տարբեր իրեր են դասավորված, ներառյալ նաև մետաղական իրեր։ Մեծահասակը ձեռքը սահեցնում է իրերի վերևով, և մի քանի իրեր ձգվում են դեպի ձեռքը կամ կախվում նրանից։ Երեխան պետք է գլխի ընկնի, թե ինչպե՞ս է դա տեղի ունենում և ինքնուրույն կրկնի փորձը։
Ջուրն ընդարձակվում է
Պլաստիկե շիշը կիսով չափ լցրեք ջրով։ Ջրի մակարդակը նշեք որևէ գունավոր ինքնակպչուն ժապավենի կամ նշիչի օգնությամբ։ Շիշը ուղղահայաց դիրքով դրեք սառցախցիկը կամ եթե ձմեռ է, ապա հանեք և որոշ ժամանակ թողեք դուրսը։ Երբ շշի ջուրը սառչի, այն հանեք սառցախցիկից (կամ տուն բերեք) և ուշադրություն դարձրեք, թե ինչքա՞ն է բարձրացել սառած ջուրը։ Պարզվում է, որ սառած ջրի ծավալը մեծանում է։
Սուզվում է, չի սուզվում
Հարցրեք երեխային, թե նշված իրերից ո՞րն է սուզվում, իսկ որը՝ ոչ։
– փայտ, ապակի, հախճապակի, մետաղ, պենոպլաստ։
Երեխան, իր կենսական փորձից ելնելով, ամենայն հավանականությամբ կպատասխանի, որ մետաղը, հախճապակին ու ապակին սուզվում են։ 
Առաջարկեք երեխային մի քանի փորձ կատարել։ Վերցրեք ջրով լի թասիկը, պատրաստեք մետաղական, հախճապակե և ապակե տարբեր ձևերի իրեր։
Ապակե և հախճապակե իրերից են՝ հուլունքները, ապակյա տարա, ապակյա տարա հերմետիկ փակված կափարիչով, ափսե, բաժակ, հախճապակե արձանիկ և այլն։
Մետաղական իրերից՝ մեխ, գդալ, պատառաքաղ, թասիկ, կաթսա և այլն։
Իսկ այժմ հերթականությամբ այդ իրերը դրեք ջրի մեջ և երեխային հարցրեք, կլողա՞ այն, թե՞՝ ոչ։ Ակնհայտ է, որ ամաններն, ի տարբերություն մյուս իրերի, կմնան ջրի մակերեսին, եթե «ջուր կուլ չտան» (օրինակ հուլունքը, հախճապակե արձանիկը կսուզվեն, իսկ ապակե տարան, թասիկը կլողան ջրի մակերեսին)։
Փորձի ընթացքում երեխան պետք է հասկանա օրինաչափությունը և եզրակացություն անի. իրերի չսուզվելու հատկությունը կախված է ոչ միայն նրանց նյութից, այլ նաև ձևից։ Իսկ չափսը բացարձակապես կապ չունի։
Այժմ երեխային առաջարկեք հետևյալ փորձը, որը լիովին կամրապնդի այս եզրակացությունը։ Երեխային տվեք մի կտոր փայլաթիթեղ և առաջարկեք այն նետել ջրի մեջ՝ նախօրոք դրան տարբեր տեսքեր հաղորդելով (գնդի, խողովակի, թասիկի և պարզապես հարթ դիրքով)։ Այժմ երեխան կհասկանա, թե ինչո՞ւ մետաղից պատրաստված մեծ նավերը չեն խորտակվում։
Ինչո՞ւ մոմը չի վառվում բաժակի տակ
Երեխայի հետ մոմ վառեք։ Հարցրեք նրան, թե ինչպե՞ս կարելի է այդ մոմը հանգցնել, առանց փչելու։ Վառվող մոմը կարելի է հանգցնել, այն ծածկելով բաժակով։ Մոմը որոշ ժամանակ անց կհանգչի, քանի որ այրման համար թթվածին է անհրաժեշտ, իսկ բաժակը արգլում է թթվածնի մուտքը։
Բույսերի կյանքից
Այս փորձի ընթացքում երեխան կհասկանա, որ բույսերը լույսի կարիք ունեն։
Անհրաժեշտ է սենյակային լայն տերևներով որևէ բույս։ Վերցրեք երկու փոքրիկ քառակուսի թղթեր (լույսը չպետք է թղթի միջով անցնի)։ Բույսի տերևի վրա իրար ամրացրեք քառակուսի թղթերը՝ մեկը տերևի վերին մակերեսին, իսկ մյուսը՝ տերևի հակառակ մակերեսին, նույն տեղը։ Բույսն այդպես թողեք մի քանի օր։ Մի քանի օր անց թղթերը հեռացնելով, երեխան կնկատի, որ կանաչ տերևի վրա հայտնվել է դեղին քառակուսի հետք։ Այժմ կարելի է եզրակացնել, որ բույսի կանաչ մնալու համար անհրաժեշտ է լույս։
Կարտոֆիլը սովորական ջրի և աղաջրի մեջ
1լիտրանոց տարայով ջրի մեջ կարտոֆիլ դրեք։ Այն կսուզվի։ Իսկ այժմ կարտոֆիլը հանեք և ջրին ավելացրեք 2-3 գդալ կերակրի աղ ու խառնեք, մինչև ջրում լուծվելը։ Կարտոֆիլը նորից դրեք տարայի մեջ։ Այս անգամ այն չի սուզվի, այլ կլողա ջրի մակերեսին։
Պարզվում է, որ աղաջրի խտությունն ավելի բարձր է, քան սովորական ջրինը։ Այդ պատճառով էլ ծովերում լողալն ավելի հեշտ է, քան լճերում ու գետերում։
Փոխում ենք գույնը
Փոքրիկին պատմեք, որ որոշ նյութեր, իրար խառնվելով, կարող են փոխել իրենց գույնը։
1. Վերցրեք կտրված կարտոֆիլ և յոդի սրվակ։ Երեխային հարցրեք, թե ի՞նչ գույնի է կարտոֆիլի կտրվածքը և ի՞նչ գույն ունի յոդը։ Այնուհետև 
կարտոֆիլի վրա կաթեցրեք մի կաթիլ յոդ և հետևեք, թե ի՞նչ գույն է ստանում կարտոֆիլը։ Երեխային բացատրեք, որ կարտոֆիլի մեջ հատուկ նյութ կա՝ օսլան։ Հենց օսլայի պատճառով էլ կարտոֆիլը յոդի հետ խառնվելով ընդունեց կապույտ գույնը։
2. Կարտոֆիլի կտրվածքի վրա կաթեցրեք բալի հյութ, հետևեք գունափոխությանը։
3. Վերցրեք բազուկ և նրա հյութից մի քիչ քամեք սպիտակ ափսեի մեջ։ Վերցրեք լիմոնը և նրա հյութից ևս մի քիչ քամեք մեկ այլ ափսեի մեջ։ Հարցրեք երեխային, թե ի՞նչ գույն ունի յուրաքանչյուր հյութը (մուգ կարմիր և անգույն)։ Այնուհետև բազուկի հյութի վրա լցրեք մի քանի կաթիլ լիմոնի հյութ և հետևեք գունափոխությանը։
Եռալ առանց կրակ
Վերցրեք 0.5լ-ոց պլաստիկ շիշ։ Այդ շիշը դրեք ափսեի կամ սկուտեղի վրա և նրա մեջ մի քիչ ջուր լցրեք։ Ջրի վրա ավելացրեք 1 թեյի գդալ կերակրի սոդա, շիշը թափահարեք, ապա այդ խառնուրդի վրա ավելացրեք լիմոնի աղ։ Շշի պարունակությունը կսկսի «բուռն եռալ»։ Դրա պատճառը ածխաթթու գազն է, որն առաջանում է սոդայի և լիմոնաթթվի փոխազդեցության հետևանքով։
Աղե բյուրեղներ
Մի տարայի մեջ պատրաստեք աղի հագեցած լուծույթ (ջրի մեջ պետք է այնքան աղ լցնել, մինչև այն դադարի լուծվել)։ Վերցրեք բրդյա թելը և նրա մի ծայրն իջեցրեք տարայի հատակը, իսկ մյուս ծայրն ամրացրեք դրսում։ Մի քանի օրից բրդյա թելի վրա աղաջրից առաջացած բյուրեղիկներ կհայտնվեն։
Փոքրիկ.am կայքում կարող եք գտնել նաև այլ հետաքրքիր փորձերի անց կացման եղանակներ։
