Գլուխ քսանչորսերորդ – «ՆԵՐԿԱՄՈԼԻԿԻ ՆՈՐԱՐԱՐՈւԹՅՈւՆԸ»

Գլուխ քսաներեքերորդ

Հաջորդ օրը խնձոր ու տանձ հավաքելու աշխատանքը շարունակվում էր։ Քաղաքի փողոց­ներում հայտնվեց երրորդ մեքենան՝ Շուրուպիկի ութանիվ շոգեավտոմեքենան։

Բանն այն է, Ֆռռանաշենում նկատել էին, որ Բուբլիկն անհետացել է։ Բնակիչները գի­տեին, որ նա իր մեքենայով Կանաչ քաղաք է տարել Պտուտակիկին ու Ագուցիկին։ Բայց քանի որ Բուբլիկը չէր վերադարձել այդ ճամփորդությունից, բոլորը Շուրուպիկին խնդրեցին, որ գնա և իմանա, թե դժբախտություն հո չի՞ պատահել։ Շուրուպիկը եկավ Կանաչ քաղաք և երբ տեսավ, որ Բուբլիկն իր մեքենայով աշխատում է միրգ հավաքողների հետ՝ չդիմացավ ու ինքն էլ գործի կպավ։

Ֆռռանաշենի բնակիչները մինչև երեկո սպասեցին, բայց նա հաջորդ օրն էլ չվերադար­ձավ։ Քաղաքում տարածվեցին ամենաանհավանական լուրեր։ Ոմանք ասում էին, թե Կանաչ քաղաք տանող ճանապարհը բռնել է մի կախարդ պառավ, որը ում տեսնում՝ կուլ է տալիս։ Մյուսներն ասում էին, թե դա կախարդ պառավ չի, այլ անմահ Կաշչեյը։ Մնացածները վիճում ու ապացուցում էին, որ անմահ կաշչեյներ չեն լինում, այլ դա երեք գլխանի վիշապ է, որ ճանապարհը չի բռնել, այլ տեղավորվել է հենց Կանաչ քաղաքում։ Օրը մի աչոնիկ է ուտում այդ վիշապը, իսկ երբ մանչուկ է հայտնվում քաղաքում, մանչուկին է ուտում, որովհետև մանչուկը աչոնիկից լավն է։

Եռագլուխ վիշապի լուրը տարածվելուց հետո Ֆռռանաշենի բնակիչներից ոչ մեկը չէր հնդգնում գնալ աչոնիկների քաղաքը ու իմանալ, թե ինչ է կատարվում այնտեղ։ Ամեն մեկը գտնում էր, որ տանը նստելն ավելի խելամիտ է։ Բայց շուտով գտնվեց մի խիզախ, որն ասաց, թե կգնա ու կպարզի ամեն ինչ։ Դա ոչ անհայտ Բևեռիկն էր, որի մասին արդեն ասվել է այս ճշմարտացի պատմության մեջ։ Բնակիչները գիտեին, որ Բևեռիկը տաք գլխի մեկն է և իսկապես կարող է առանց երկար-բարակ մտածելու գնալ ուղիղ դեպի անհագ վիշապի երախը։ Բոլորը նրան համոզում էին, որ չգնա, բայց Բևեռիկը ոչինչ լսել չէր ուզում։ Նա ասաց, որ շատ մեղավոր է աչոնիկների առաջ, և որ խիղճը տանջում է իրեն։ Դրա համար էլ ուզում է քավել իր մեղքը. կգնա նրանց քաղաքը և կթքի ուղիղ այդ վիշապի պոչին, որից իբր թե վիշապը կսատկի ու վերջ կտա իր խայտառակ արարքներին։ Թե Բևեռիկը որտեղից էր հնարել, որ դրանից սատկում են վիշապները՝ հայտնի չէ։

Բևեռիկը գնաց։ Բնակիչներից ոմանք շատ էին խղճում նրան և վաղօրոք ողբում նրա կորուստը։ Մյուսներն ասում էին. թե առանձնապես խղճալու բան չկա, որովհետև առանց նրա մի խուլիգան ևս կպակասի, և քաղաքը ավելի խաղաղ կլինի։

— Բայց ախր մենք ինքներս ենք մեղավոր, որ չենք վերադաստիարակել նրան, — ասում էին առաջինները։

— Կդաստիարակես, ո՜նց չէ, — պատասխանում էին մյուսները։ — Նրան միայն գերեզմանը կդաստիարակի։

Այս խոսակցությունից երևում էր, որ առաջինները նրանք էին, որոնց դեռ վնաս չէր հասել Բևեռիկից, իսկ երկրորդները՝ նրանք, որոնց հախից եկել էր նա։

Բևեռիկը, ինչպես և սպասվում էր, չվերադարձավ, և այդ ժամանակ քաղաքում բոլորը հավատացին վիշապի մասին եղած լուրերին, որի մասին սկսեցին պատմել խելքից,մտքից դուրս ստեր։ Պատմողներից ամեն մեկը մի-մի գլուխ էր ավելացնում այդ հրեշին, այնպես որ, երեք­գլխանիից շուտով նա դարձավ հարյուր գլխանի։

Իհարկե, դրանք բոլորը փչոցներ էին։ Ոմանք, ամենախելոք ընթերցողները, երևի գլխի են ընկնում, թե Բևեռիկն ինչու չվերադարձավ, իսկ նրանք, ովքեր դեռ գլխի չեն ընկել, կարող ենք հաղորդել, որ Բևեռիկը բնավ էլ վիշապի զոհը չէր դարձել և վիշապ առհասարակ չկար։ Բևեռիկն ուղղակի տարվել էր աշխատանքով։ Նա էլ ցանկացավ ծառը մագլցել ու աշխատել սղոցով։ Ախր դա այնքա՜ն հետաքրքիր ու միաժամանակ վտանգավոր էր։ Ո՞ր մանչուկը կնահանջի վտան­գի առաջ։

 

Այդ օրերին միայն Ներկամոլիկն էր նստել տանը ու դիմանկարներ էր անում։ Աչոնիկնե­րից ամեն մեկն ուզում էր ունենալ իր դիմանկարը, և նրանք տանջեցին նկարչին իրենց պահանջ­ներով։ Բոլորն էլ ուզում էին անպայման ամենասիրունը լինել։ Եվ զուր էր Ներկամոլիկը համոզում, թե ամեն մեկն էլ գեղեցիկ է յորովի, և որ փոքր աչքերը կարող են գեղեցիկ լինել։ Չէ, աչոնիկները պահանջում էին, որ աչքերն անպայման խոշոր լինեն, թարթիչները՝ երկար, հոնքերն՝ աղեղնաձև, բերանը՝ փոքր։ Վերջիվերջո, Ներկամոլիկը դադարեց վիճել և սկսեց նկարել ինչպես պահանջում էին իրենից։ Դա շատ ավելի հարմար էր, որովհետև ոչ մի ավելորդ առարկության առիթ չէր տալիս և, բացի այդ, Ներկամոլիկը նկատեց, որ կարելի է նորություն մտցնել նկարչական գործի մեջ։ Քանի որ բոլորի պահանջը նույնն էր, Ներկամոլիկը վճռեց, այսպես ասած՝ տրաֆարետ անել։ Ամուր թղթի մի կտոր վերցնելով, նրա վրա կտրեց մի զույգ ծոշոր աչքեր,, երկար, աղեղնաձև հոնքեր, ուղիղ, շատ գեղեցիկ քիթ, փոքրիկ շուրթեր, փոսիկով կզակ, կողքերից մի զույգ փոքրիկ, կանոնավոր ականջներ։ Վերևում կտրեց փարթամ մազեր, ներքևում՝ բարալիկ վիզ ու երկար մատներով երկու ձեռք։ Այդ տրաֆարետը պատրաստելուց հետո նա անցավ շաբլոն պատրաստելու գործին։

Թե ինչ բան է շաբլոնը, հիմա պարզ կլինի ամեն մեկի համար։ Ներկամոլիկը տրաֆարետը դրեց մի կտոր թղթի վրա և կարմիր ներկ քսեց այն տեղը, ուր տրաֆարետի վրա կտրված էր բերանը։ Թղթի վրա իսկույն նկարվեցին շուրթերը։ Դրանից հետո նա մարմնագույն ներկով ներկեց քիթը, ականջները, ձեռքերը, հետո թուխ կամ շեկ գույնով՝ մազերը, շագանակագույն կամ երկնագույն աչքերը։ Այսպիսով ստացվեց շաբլոնը։

Ներկամոլիկր այդպիսի մի քանի շաբլոն պատրաստեց։ Եթե աչոնիկներից մեկը երկնագույն աչքեր ուներ ու շեկ մազեր, նա վերցնում էր երկնագույն աչքերով ու շեկ մազերով շաբլոնը, մի քիչ էլ նմանություն էր ավելացնում և նկարը պատրաստ էր։ Իսկ եթե աչոնիկի աչքերն ու մազերը թուխ էին, ապա դրա համար էլ Ներկամոլիկի մոտ համապատասխան շաբլոն էր գտնվում։

Բազմաթիվ շաբլոն դիմանկարներ պատրաստեց Ներկամոլիկը։ Այդ կատարելագործումը շատ արագացրեց աշխատանքը։ Բացի այդ, Ներկամոլիկը հասկացավ, որ փորձված վարպետի պատրաստած տրաֆարետով ամեն մի ճստլիկ կարող է շաբլոն պատրաստել և գործի մեջ ներ­գրավեց Երևիկին։ Երևիկը, ըստ շաբլոնի, համապատասխան ներկերով հաջողությամբ ներկում էր շաբլոնները, և դրանք ոչնչով վատ չէին ստացվում նրանցից, որոնք պատրաստել էր ինքը Ներկամոլիկն իր ձեռքով։ Աշխատանքի այդ բաժանումը Ներկամոլիկի ու Երևիկի միջև ավելի արագացրեց աշխատանքը, որ մեծ նշանակություն ուներ, քանի որ դիմանկարներ պատվիրել ցանկացողների թիվը չէր քչանում, այլ օրեցօր ավելանում էր։

Երևիկը շատ էր հպարտանում իր նոր պաշտոնով։ Ներկամոլիկի և իր մասին նա հպարտու­թյամբ ասում էր. «Մենք նկարիչներս»։ Բայց ինքը Ներկամոլիկը, գոհ չէր իր աշխատանքից և չգիտես ինչու «խալտուրա» էր անվանում դա։ Նա ասում էր, որ Կանաչ քաղաքում նկարած բո­լոր դիմանկարների մեջ իսկական արվեստի ստեղծագործություն կարող են համարվել միայն Ձյունիկի և Կապտաչիկի նկարները, մնացածները պիտանի են միայն կճուճի ու կաթսայի բե­րան ծածկելու համար։

Բայց այդ կարծիքը չէին բաժանում դիմանկարների տերերը։ Բոլորին դուր էր գալիս, որ գեղեցիկ էին դուրս եկել, իսկ նմանությունը, ասում էին նրանք, տասներորդական գործ է։ Ամեն ինչ կարելի է գնահատել տարբեր տեսանկյուններից

 

Գլուխ քսանհինգերորդ