Պինոքիոն, ինչպես կարող եք պատկերացնել, սկսեց լաց լինել, ճղղալ, աղաչել. բայց անօգուտ լաց ու կոծ, որովհետև ո՛չ շրջակայքում տուն էր երևում, ո՛չ էլ ճանապարհով մարդ էր անցնում։
Մինչդեռ արդեն գիշերը վրա հասավ։
Մի կողմից թակարդի հասցրած ցավի պատճառով, մյուս կողմից էլ գիշերն այդտեղ մենակ մնալու վախից բուրատինոյի ուշքը գրեթե գնում էր, երբ հանկարծ նկատեց գլխի վերևից անցնող մի լուսատտիկ, որին ձայն տվեց ու ասաց.
— Օ՜, Լուսատտիկ, մի լավություն չե՞ս անի ինձ՝ այս տանջանքից ազատելու համար…
— Խե՜ղճ տղա,— պատասխանեց Լուսատտիկը, կանգ առնելով և կարեկցորեն նրան նայելով։— Ինչպե՞ս է պատահել, որ ոտքերդ այդ երկաթյա սուր աքցանի մեջ են մնացել։
— Մտա այգի, որ մի երկու ճութ խաղող քաղեմ, և…
— Իսկ խաղողը քո՞նն էր։
— Չէ՛…
— Այդ դեպքում քեզ ո՞վ է սովորեցրել ուրիշի ապրանքը գողանալ։
— Քաղցած էի…
— Քաղցը, տղաս, մեզ իրավունք չի տալիս յուրացնել այն, ինչ մեզ չի պատկանում…
— Ճիշտ է, ճիշտ է,— լաց լինելով ասաց Պինոքիոն, — մյուս անգամ էլ այդպիսի բան չեմ անի։
Հենց այդ պահին խոսակցությունն ընդհատվեց ոտքերի հազիվ լսելի ձայնով, որը հետզհետե մոտենում էր։ Դա այգու տերն էր, որ ոտքերի ծայրերի վրա գալիս էր տեսնելու, թե գիշերները հավեր ուտող այն կզաքիսներից որևէ մեկը չի՞ ընկել արդյոք թակարդը։
Եվ զարմանքից գլուխը կպավ, երբ վերարկուի տակից վեր բարձրացնելով լապտերը, տեսավ, որ կզաքիսի փոխարեն թակարդը մի տղա է ընկել։
— Ահա՜, գո՛ղ ավազակ,— կատաղած բղավեց գյուղացին,— ուրեմն այդ դու ես իմ հավեր գողացողը։
— Ես չե՜մ, ես չե՜մ,— հեծկլտալով ասաց Պինոքիոն։— Ես այգի մտա երկու ճութ խաղողի համար…
— Ով խաղող է գողանում, կարող է հավ էլ գողանալ։ Սպասի՛ր, հիմա ես քեզ այնպիսի մի դաս տամ, որ մինչև կյանքիդ վերջը չմոռանաս։ Եվ բաց անելով թակարդը, բռնեց Պինոքիոյի ծոծրակից ու այդպես կախ գցած, կատվի ձագի նման, տարավ մինչև տուն։
Հասնելով տան բակը, Պինոքիոյին նետեց գետին ու մի ոտքը նրա վզին դնելով ասաց.
— Արդեն ուշ է, գնում եմ քնելու։ Մեր հաշիվները քեզ հետ վաղը կմաքրենք։ Իսկ մինչ այդ, որովհետև իմ գիշերվա պահակ շունը այսօր սատկել է, դու կբռնես նրա տեղը, պահակ շան դեր կկատարես:
Ասածն արած էր, Պինոքիոյի վիզը մի հաստ կապ անցկացրեց, որն ամբողջապես պատված էր մետաղյա կեռիկներով, և այնպես ձգեց, որ էլ ոչ մի կերպ հնարավոր չլիներ գլուխը միջից հանել: Այդ կապից էլ մի երկաթյա երկար շղթա էր գցած, որը իր հերթին կապած էր պատից։
— Եթե գիշերը անձրև գա,— ասաց գյուղացին,— դու կարող ես մտնել փայտյա շնաբունը, որտեղ փռած ծղոտ կա։ Այդ ծղոտը չորս տարի իմ խեղճ շան համար անկողնու դեր էր կատարում։ Իսկ եթե դժբախտաբար գողեր գան, ապա ականջներդ սուր պահիր և հաչիր։
Այս վերջին նախազգուշացումն անելուց հետո, գյուղացին տուն մտավ ու դռան ետևը մի հսկայական փակ գցեց։ Խեղճ Պինոքիոն մնաց բակում կապած՝ ցրտի, քաղցի և վախի պատճառով ավելի շուտ մեռած, քան կենդանի։ Նա մերթընդմերթ ձեռքը ջղաձգորեն վզի կապի տակ խրելով լաց էր լինում ու կրկնում.
— Ինձ տեղն է… շատ էլ տեղն է… Ծուլություն էի անում, թափառում էի… Լսում էի վատ ընկերներիս, և դրա համար էլ բախտը միշտ ինձ հետապնդում է։ Եթե լավ տղա լինեի, ինչպես շատ-շատերը, եթե ուզենայի սովորել և աշխատել, եթե տանը մնայի խեղճ հորս հետ, հիմա այստեղ չէի լինի, այս այգիների մեջ, և պահակ շան դեր չէի կատարի մի գյուղացու տան առաջ։ Ա՜խ, եթե կարողանայի նորից ծնվել… Բայց հիմա արդեն ուշ է, այժմ արդեն պետք է համբերել։
Այսպես, դատապարտելով ինքն իրեն, ուղղակի սրտի խորքից, նա ներս մտավ շնաբունը և քնեց։
XXII. Պինոքիոն հայտնաբերում է գողերին և իր հավատարիմ ծառայության փոխարեն ազատություն ստանում