Կոշկակարը և դերձակը միևնույն օրը որոշում են լքել իրենց գյուղերը՝ քաղաքում աշխատանք գտնելու նպատակով։ Ճանապարհին հանդիպելով՝ ընկերանում են, իսկ քաղաք հասնելուն պես՝ փնտրում աշխատանք։
Դերձակը բնավորությամբ շփվող, ուրախ, բարի մարդ էր․ իր գործում գիտակ;
Այդ իսկ պատճառով հաճախորդների պակաս չէր ունենում, ինչը չէր կարելի ասել կոշկակարի մասին։ Նա բնավորությամբ չար, նախանձ, չշփվող մարդ էր և գրեթե ամեն օր ձեռնունայն էր վերադառնում։ Տեսնելով ընկերոջ առաջընթացը նախանձով է լցվում և որոշում վրեժխնդիր լինել։
Շուտով դերձակը ստանում է շահավետ առաջարկ մեկ այլ քաղաքից։ Դերձակը շատ ընկերասեր է ու իր կոշկակար ընկերոջը մենակ թողնել չի ցանկանում։ Վերջինս էլ խոստանում է սնունդով ապահովել իրենց՝ ճանապարհին։ Կոշկակարը լինելով չար, ագահ մարդ, իր հետ վերցնում է քիչ քանակով սնունդ՝ իր դերձակ ընկերոջը թողնելով սոված ճանապարհի կեսին։ Խեղճ դերձակը ուժասպառ է լինում և ստիպված դիմում է կոշկակարին հետևյալ խնդրանքով․
– Խնդրո՜ւմ եմ, հաց տուր ինձ, ես պատրաստ եմ վճարել դրա դիմաց։
Կոշկակարը գումարի դիմաց շատ փոքր կտոր հաց է տալիս դերձակին։ Ավելին՝ տեսնելով, որ ընկերը հյուծված է, թողնում է նրան ճանապարհի կեսին և մենակ հեռանում։
Դերձակը ուժասպառ հասնում է սագերին և ցանկանում որսալ նրանցից մեկին։ Իմանալով, որ սագը ձագեր ունի, խղճում և բաց է թողնում նրան։
Հասնում է մեղուների փեթակին՝ մեղրի ակնկալիքով, սակայն մեղուներից ստանում է հետևյալ պատասխանը․
– Մենք մեղր չունենք, մեր փեթակը նոր է կառուցված։ Մի՛ քանդիր այն։
Այդպես էլ սոված նա մի կերպ հասնում է քաղաք և կարճ ժամանակում մեծ հաջողությունների հասնում։
Որոշ ժամանակ անց թագավորը խնջույք է կազմակերպում և հրավիրում իր թագավորության բոլոր արհեստավորներին։ Կոշկակարը, տեղյակ լինելով իր ընկերոջ հաջողություններին, ավելի է թշնամանում։ Խնջույքը հոյակապ էր։ Սակայն վերջում կոշկակարը գողանում է թագավորի գեղեցիկ գավաթը՝ բարդելով իր արարքը խեղճ դերձակի վրա։ Թագավորը շատ է բարկանում դերձակի վրա և ցանկանում է դուրս վռնդել նրան իր թագավորությունից։ Այդ ամենը մեղուների աչքից չի վրիպում։ Նրանք փորձում են ամեն կերպ վարձահատույց լինել դերձակին։ Այնպես են խայթում դաժան կոշկակարին, որ նա ստիպված վեր է թռչում նստած տեղից՝ զգեստի տակից գցելով գավաթը։ Բոլորը ապշում են։ Թագավորը հրամայում է գլխատել խաբեբա, դաժան կոշկակարին, սակայն դերձակի խնդրանքով որոշվում է վռնդել նրան թագավորությունից։
Մարդի՛կ, չար մի՛ եղեք, վարվեք դիմացինի հետ այնպես, ինչպես կուզեք Ձեզ հետ վարվեն։
Թարգմանեց Ժաննա Կոբելյանը
