Ագարակը, որը գտնվում էր սարի ստորոտին, աչքի էր ընկնում իր փարթամ, կանաչ, առատ բուսականությամբ և բազմազան տնային կենդանիներով, որոնք սիրով էին անում իրենց ամենօրյա աշխատանքը:
Առավոտյան աքաղաղի կանչելուն պես, արթնանում էր տան տիրուհին, շոյում իր սիրելի փիսիկին, վերցնում ցորենով լցված ամանը ու դուրս գալիս` հավերին կերակրելու: Հետո մտնում էր գոմ, որտեղ բնակվում էր գեղեցկուհի Միլկին՝ տան տիրուհու սիրելի կովիկը, շոյում, զրուցում լվանում նրան, վերջում էլ կթում, ու շնորհակալ լինելով ստացած բարիքից, դուրս գալիս գոմից: Ռոյը՝ տան տիրոջ շունը հպարտ հսկում էր ագարակը, որ գայլերը չմոտենան. մեկ- մեկ էլ տան տիրուհու փամփլիկ, սպիտակ կատվին տեսնելով՝ վրա էր պրծնում ու ինչքան ուժ կա ոտքերում վազում էր նրա հետևից, որ բռնի, սակայն ապարդյուն: Ագարակում էին բնակվում սպիտակ, փարթամ սագերը, փամփլիկ խոզուկները, ճարպիկ ճագարները:
Մի խոսքով, հրաշք ագարակ էր՝ իր աննման, միասնական, աշխատասեր անձնակազմով: Օրերն անցնում էին պարզ, մեկ-մեկ էլ խենթուխելառ արկածներով լի: Գործը եռում էր. բոլորը ուրախ էին, երջանիկ: Շրջակայքում նման ագարակ չէիր կարող գտնել. ժրաջան մեղուների պես բոլորը անում էին իրենց հասանելիք աշխատանքը և ագարակը բարգավաճում՝ ծաղկում էր. . .
Սովորական առավոտ էր, երբ տան տիրուհու փիսիկը արթնացավ ու որոշեց, որ ինքը էլ կատու չի լինելու:
– Ես չեմ ուզում լինել կատու, հոգնել եմ Ռոյի մշտական հետապնդումներից: Այսուհետ ես շնիկ եմ ու շան պես պիտի հաչամ՝ ինքս վազեմ Ռոյի ետևից, թող մի քիչ էլ ինքը վազի,- ասաց փիսիկը: Պատուհանից դուրս ցատկեց ու շան հաչոց արձակելով՝ վազեց Ռոյի ետևից:
Ռոյն էլ իր հերթին հոգնել էր շնիկ լինելուց, մշտապես ագարակը հսկելուց, գայլերի հետ կռվելուց: Այդ իսկ պատճառով ինքն էլ որոշեց կատու լինել: Այս ամենը հետաքրքրությամբ դիտեցին մյուս կենդանիները. նրանց էլ դուր եկավ տեղերով փոխվելու միտքը: Սագերը պնդում էին, որ իրենք կարապ են, Միլկին՝ կովը, պնդում էր, որ ինքը ցուլ է ու կաթ այսուհետ չի ունենալու, ձին իրեն գետաձիու տեղ էր դրել, խոզերն էլ ասում էին, որ գայլեր են՝ գայլի ոռնոց արձակելով, անկարգություն էին անում՝ վազում էին կենդանիների ետևից: Հետաքրքիրն այն էր, որ աքլորը առավոտյան չկանչեց: Նա գտել էր սիրամարգի մի քանի բմբուլ, կապել պոչին ու երևակայում էր իրեն սիրամարգ: Տան տերն ու տան տիրուհին շփոթված էին: Ագարակը նման էր շրջած հայելու, ամեն ինչ գլխիվայր էր՝ ոչինչ իր տեղում չէր. շունը մլավում էր, կատուն՝ հաչում, խոզերը ոռնում էին, սագերը՝ պատրաստվում էին չվել կարապների պես, Միլկին՝ կովը, ցուլի պես կատաղած դեսուդեն էր վազում, ձին գետաձիու նման մտել էր ջրի մեջ, աքլորն էլ իր անշուք պոչն էր բացել:
Անցնում էին օրերը. . .կենդանիները կարծես խելագարվել էին. . . չնայած տան տերերի ջանքերին, որ ամեն ինչ իրենց տեղը վերադարաձնեն. ամեն ինչ ապարդյուն էր անցնում:
Ագարակը՝ գնալով տգեղանում, սնանկանում էր, քանի որ ոչ ոք իր գործով չէր զբաղվում և ոչինչ իր տեղում չէր:
Երկար մտորելուց հետո նրանք որոշեցին պատժել կենդանիներին. ոչ ոքի իրենց համապատասխան կերակուրները չէին տալիս, անգամ օրեր էին լինում, երբ ընդհանրապես չէին կերակրում: Կենդանիները սոված էին մնում, քանի որ իրենց առաջ ոչ իրենց համար նախատեսված ու ոչ սիրելի կերակուրն էր:
Օրերը գլորվում էին և արդեն կենդանիների համար այս ամենը ձանձրալի էր դարձել: Հոգնած լինելով այդ խառնաշփոթ իրավիճակց՝ փիսիկը հասկացավ իր սխալը, քանի որ ինքն էր այդ ամենի հեղինակը, ու որոշեց շտկել իրավիճակը. հավաքեց բոլոր կենդանիներին, բացատրեց, որ ամեն մեկը յուրովի կարևոր է իր գործում և տան տերերի համար: Նաև ասաց, որ, եթե այզպես շարունակվի տան տերերը կհրաժարվեն իրենցից: Կենդանիները լսելով փիսիկին՝ հասկացան, ընդունեցին իրենց սխալը, վերադարձան իրենց նախնական կարգավիճակին ու ամեն ինչ գնաց իր բնականոն հունով: Այդ օրվանից անցել են տարիներ, բայց ագարակում շիլաշփոթ երբեք էլ չի եղել, քանի որ նրանք հասկացել են, որ յուրաքանչյուր կենդանի պետք է իր գործով զբաղվի:
Մարդի՛կ, գտե՛ք ձեր տեղը այս կյանքում, ուրիշի գործը, նրա տեղը, պաշտոնը, որից դուք գիտակ չեք, մի՛ ստանձնեք. . .
Ամեն մեկը, եթե զբաղվի իր գործով, բարիք կլինի ու ճիշտ կլինի. . .
Թարգմանեց Ժաննա Կոբելյանը
