Բուրատինոն նորից վերադարձավ քաղաք և սկսեց րոպեները մեկ առ մեկ հաշվել։ Երբ նրան թվաց, որ արդեն ժամանակն է, կրկին բռնեց դեպի Հրաշքների Դաշտ տանող ճանապարհը։
Շտապ քայլելուց սրտի խփոցն ուժեղանում էր ու թի՛կ-թա՛կ, թի՛կ-թա՛կ անում՝ իսկական սենյակի ժամացույցի նման։ Մինչդեռ ինքը գնում էր ու մտածում։
— Իսկ եթե հազար ոսկու փոխարեն ճյուղերի վրա երկու հազար հատ լինի՞… Իսկ եթե երկու հազարի փոխարեն՝ հինգ հազար լինի՞… Իսկ եթե հինգ հազարի փոխարեն հարյուր հազար չինի՞… Օ՜, ի՜նչ հարուստ կդառնայի այն ժամանակ… Կցանկանայի մի գեղեցիկ ապարանք ունենալ, հազար հատ փայտե ձի ու հազար հատ էլ ախոռ, որպեսզի կարողանայի զվարճանալ, մի մառան լիկյորով ու կոնյակով լիքը և, վերջապես, մի հատ էլ խանութ, որ ամբողջապես մուրաբաներով, տորթերով, փախլավաներով, նուշով ու գաթաներով լցված լիներ։ Այսպիսի երազանքներով հասավ դաշտ ու կանգ առավ, որպեսզի նայի՝ տեսնելու համար, թե կարո՞ղ է արդյոք նկատել ճյուղերից ոսկի կախված որևէ ծառ, բայց ոչինչ չտեսավ։ Մի հարյուր քայլ էլ առաջ գնաց, էլի ոչինչ։ Մտավ դաշտ… գնաց դեպի այն փոքրիկ փոսը, որտեղ փողերը թաղել էր՝ էլի ոչի՛նչ։ Այն ժամանակ մտքերի մեջ ընկավ և, մոռանալով քաղաքավարությունն ու քաղաքավարի շարժումները, գլուխը մի երկար քորեց:
Ականջը մի ծիծաղի ձայն ընկավ։ Գլուխը վեր բարձրացրեց և տեսավ ծառի վրա մի մեծ Թութակ, որը դուրս էր տալիս իր փետուրները։
— Ինչո՞ւ ես ծիծաղում,— բարկությամբ հարցրեց նրան Պինոքիոն։
— Ծիծաղում եմ, որովհետև փետուրներս քաշելու ժամանակ թևերիս տակ խուտուտ եկավ։
Բուրատինոն պատասխան չտվեց։ Գնաց լճակի մոտ և նորից կոշիկը ջուր լցնելով, սկսեց ջրել այն տեղը, որտեղ թաղված էին ոսկիները։
Բայց ահա էլի ծիծաղի ձայն տարածվեց դաշտի լուռ ամայության մեջ, որը է՛լ ավելի անպատկառ էր, քան առաջինը։
— Վերջապես,— բղավեց Պինոքիոն կատաղությամբ,— չի՞ կարելի իմանալ, անդաստիարակ Թութակ, թե ինչի վրա ես ծիծաղում։
— Ծիծաղում եմ այն անխելքների վրա, որոնք ամեն մի հիմարության հավատում են, թույլ տալով, որ իրենցից խորամանկները խաբեն իրենց։
— Գուցե խոսքդ ի՞նձ է վերաբերում։
— Այո, քե՛զ, ողորմելի Պինոքիո, քե՛զ, որ այնքան միամիտ ես, որ հավատացել ես, թե փողը կարելի է դաշտում ցանել ու հավաքել, ինչպես լոբին ու դդումը։ Ես էլ եմ կյանքիս մեջ մի անգամ հավատացել, որի համար էլ մինչև այսօր պատիժս կրում եմ։ Այժմ (բայց, դժբախտաբար, չափազանց ուշ) արդեն համոզվել եմ, որ մի քանի կոպեկ ազնվորեն իրար գցելու համար անհրաժեշտ է վաստակել կա՛մ սեփական ձեռքի աշխատանքով, կա՛մ սեփական խելքով։
— Ես քեզ չեմ հասկանում,— ասաց բուրատինոն, որ արդեն սկսում էր վախից դողդողալ։
— Համբերիր, հիմա ավելի պարզ կբացատրեմ,— ավելացրեց Թութակը։— Լսիր, ուրեմն, երբ դու քաղաքում էիր, Աղվեսն ու Կատուն ետ եկան, վերցրին քո հորած ոսկիներն ու քամու պես սլացան։ Հիմա տղա կասեմ, ով նրանց հասնի։
Պինոքիոն մնաց բերանը բաց և, չցանկանալով հավատալ Թութակի խոսքերին, սկսեց ձեռքերով ու եղունգներով փորել ջրած հողը։ Փորեց, փորեց մինչև որ մի այնպիսի խոր փոս արեց, որտեղ մի խուրձ խոտ կտեղավորվեր, բայց փողերն այլևս այնտեղ չէին։
Այն ժամանակ կատաղի զայրույթով համակված վազեց քաղաք և գնաց ուղիղ դատարան՝ իրեն թալանող այդ երկու ավազակների մասին դատավորին հայտնելու։
Դատավորը Գորիլլա ցեղին պատկանող մի կապիկ էր, մի ծեր կապիկ, հարգելի՝ խորին ծերության, ճերմակ մորուքի և հատկապես ոսկյա, բայց անապակի ակնոցների համար, որ ստիպված էր միշտ կրել. արդեն մի քանի տարի էր, ինչ նրա աչքերը բորբոքված էին, որից նա խիստ տանջվում էր։
Պինոքիոն դատավորի ներկայությամբ մեկ առ մեկ պատմեց այդ խարդախ հանցագործության մասին, որի զոհն էր ինքը: Ասաց անունները, ազգանունները, նշանները և վերջացրեց արդարադատություն խնդրելով։
Դատավորը նրան լսեց մեծ համբերությամբ, աշխույժ մասնակցեց պատմությանը, վշտակցեց, հուզվեց և, երբ Պինոքիոն այլևս ասելու բան չուներ, մեկնեց ձեռքը և զանգ տվեց։
Զանգի ձայնի վրա իսկույն հայտնվեցին երկու բակապահ շուն, հագնված ոստիկանների նման։
Դատավորը, Պինոքիոյին մատնացույց անելով, ասաց նրանց.
— Այս խեղճ երեխայի չորս ոսկիները թալանել են, հետևապես, ձերբակալեցեք սրան և անմիջապես գցեք բանտը։
Լսելով այս դատավճիռը, բուրատինոն շշմեց-մնաց. ուզեց բողոքել, բայց ոստիկաններն առանց ժամանակ կորցնելու, իսկույն նրա բերանը փակեցին ու բանտ տարան։
Պինոքիոն բանտում մնաց չորս ամիս, չորս երկար ու ձիգ ամիս։ Գուցե ավելի շատ մնար, եթե մի բարեբախտ դեպք չպատահեր։ Երիտասարդ կայսրը, որ իշխում էր Աքիապա-չիտրուլլի քաղաքում, իր թշնամիների դեմ հաղթություն տանելուց հետո հրամայեց անցկացնել զանգվածային մեծ տոնախմբություն՝ հրավառություն, ձիարշավ, հեծանվավազք և, ի նշան ավելի մեծ ուրախության, ուզեց, որ բանտերի դռները բաց անեն, ազատ արձակելով բոլոր կարգի ավազակներին։
— Եթե բանտից բոլորն էլ գնում են, ես էլ եմ ցանկանում գնալ,— ասաց Պինոքիոն բանտապետին։
— Դուք՝ ո՛չ,— պատասխանեց բանտապետը,— որովհետև դուք լավերի թվից չեք…
— Ներեցեք,— ասաց Պինոքիոն,— ես էլ եմ ավազակ։
— Այդ դեպքում հազար անգամ ներողություն,— պատասխանեց բանտապետը և, հարգանքով գլխարկը հանելով ու հաջողություն մաղթելով, բաց արեց Պինոքիոյի առաջ բանտի դռները։