Ծնողներից շատերը վաղ տարիքի ագրեսիայի հանդիպելիս մտածում են, որ այն տարիքային խնդիր է և ժամանակի ընթացքում, նաև մեծանալով, երեխան կկարողանա փոխել սեփական վարքը: Իհարկե, ագրեսիայի դրսևորումները երբեմն պայմանավորված են լինում երեխայի հոգնածությամբ, տարիքային ճգնաժամով, ինչպես նաև հոգեբանական ցավոտ իրադարձություններով: Սակայն այս բոլորն ընդամենն առաջացնում են ագրեսիայի կարճատև բռնկումներ, որոնք խնդրի լուծման հետ անմիջապես անհետանում են:
Եթե նկատում եք, որ Ձեր երեխան հաճախ է բարդ իրավիճակների հանդիպելիս ագրեսիվորեն արձագանքում դրանց, կամ տարիքային ճգնաժամը ձգձգվում է՝ երեխային դարձնելով ավելի դյուրագրգիռ և չենթարկվող, ապա դա բավականին լուրջ պատճառ է, որպեսզի Դուք երեխային իր զգացմունքները, հույզերն առավել կառուցողական (կոնստրուկտիվ) կերպով արտահայտելու հնարավորություն ընձեռեք:
Ստորև կներկայացվեն 5 պատճառներ, թե ինչու՞ է կարևոր երեխային սովորեցնել ագրեսիայի կոնստրուկտիվ կերպով արտահայտման հմտություններ.
- Բարդ իրավիճակների նկատմամբ ագրեսիվ արձագանք տալով՝ երեխան որոշ ժամանակ անց, վարքի այս ձևը սկսում է ընկալել որպես նորմ: Աստիճանաբար վարքագիծը դառնում է մեխանիկական, ավտոմատացված: Սովորաբար ագրեսիվ վարքագիծ դրսևորելուց հետո երեխաները սկսում են հասկանալ, որ կարող էին այլ կերպ արձագանքել այդ իրավիճակին: Հաճախ սեփական վարքագիծը, անզուսպ լինելը, երեխայի մոտ մեղքի զգացում է առաջացնում, որն ավելի է սրվում այն ժամանակ, երբ ծնողները քննադատաբար են մոտենում դրան կամ պատժում են երեխային սեփական վարքագծի համար:
- Ժամանակի ընթացքում երեխայի համար ավելի դժվար է դառնում կառավարել ագրեսիվ բռնկումները: Բարդանում է տարեկիցների հետ շփումը, քանի որ նրանք սկսում են խուսափել երեխաներից, իսկ տարեկիցների հետ շփման բացակայության հետևանքով ագրեսիան սրվում է:
- Երկարատև զայրույթը հուզականորեն քայքայում է երեխային: Փոքրիկը մշտապես գտնվում է լարվածության մեջ, որի համար բավականին մեծ ուժ և, ինչպես հոգեբաններն են նշում, հոգեբանական ռեսուրս է հարկավոր:
Սովորաբար ագրեսիվ երեխաների հոգեբանական ռեսուրսը սպառված է լինում, որի հետևանքով երեխան դժվարությամբ է կարողանում (երբեմն էլ ընդհանրապես չի կարողանում) կենտրոնանալ այս կամ այն առաջադրանքի կամ գործողության իրականացման վրա, նրա համար 
շատ բարդ է մտապահել ուսումնական նյութը և այլն: Այսինքն կարելի է ասել, որ այդ ժամանակ ագրեսիվ երեխային խանգարող հանգամանք է հանդիսանում սեփական հույզերի վրա կենտրոնացված լինելը: Ինքներդ փորձեք բարկացած ժամանակ մաթեմատիկական հաշվարկ անել կամ առոգանությամբ որևէ բանաստեղծություն արտասանել: Այլ խոսքերով ասած, ագրեսիվ երեխաների համար շատ բարդ է սովորելը, հետևաբար շատ կարևոր է այս խնդրին անհապաղ լուծում տալը:
- Օգնելով Ձեր երեխային հաղթահարել սեփական ագրեսիան, Դուք հոգ եք տանում ոչ միայն նրա համար, այլ նաև Ձեր ապագա թոռների համար, քանի որ հայտնի է, որ մեծանալով՝ ագրեսիվ երեխաները հաղորդակցման այդ մոդելը ներմուծում են իրենց սեփական ընտանիք՝ իրենց բարկությունն անհիմն կերպով արտահայտելով երեխաների դաստիարակման գործընթացում, որն անում են խիստ պատիժներ կիրառելու միջոցով:
- Եթե ագրեսիան կառուցողական կերպով չի արտահայտվում, ապա անգամ ագրեսիվ բռնկումներից հետո էլ զայրույթը շարունակում է մնալ երեխայի «ներսում»՝ երեխայի մոտ առաջացնելով էմոցիոնալ անհարամարավետություն, ինչպես նաև ցանկություն կրկին և կրկին անգամ արտահայտել զայրույթը:
Ծնողների կողմից մեղադրանքները, պատիժը, հուզական պոռթկումների սահմանափակումը չի նպաստում երեխաների ագրեսիվության նվազմանը, այլ ընդհակառակը, հաճախ հանգեցնում է նման վարքագծի ամրապնդմանը:
Երեխային աջակցելու համար հարկավոր է հասկանալ ագրեսիվության պատճառները, վերլուծել իրավիճակը և երեխային աջակցել ագրեսիան ադեկվատ կերպով հաղթահարելու, կառավարելու գործընթացում: Այս ամենն այդքան էլ հեշտ չէ, ուստի ցանկալի է երեխայի հուզական հանգստությանն ուղղված քայլերը կատարել մասնագետի հսկողության ներքո, քանի որ ցանկացած սխալ կարող է հանգեցնել ագրեսիայի սրմանը:
Պատրաստեց՝ Նարին Մուրադյանը
(«Այբ Բեն Գիմ» զարգացման ակումբի էրգոթերապիստ,
հատուկ հոգեբան)
