Որտեղ Իա-Իան կորցնում է պոչը, իսկ Թուխը գտնում է
Մոխրագույն ծեր իշուկ Իա-Իան մեն-մենակ կանգնել էր Անտառի անկյունում, որտեղ միայն տատասկափշեր էին աճում։ Առջևի ոտքերը լայն դրած, գլուխը թեքած կողքի, նա մտածում էր Լուրջ Բաների մասին։ Երբեմն նա տխուր մտածում էր․ «Ինչո՞ւ»։ Երբեմն էլ․ «Ի՞նչ պատճառով՞»։ Իսկ երբեմն էլ մտածում էր մինչև անգամ այսպես․ «Ի՞նչ հետևություն այստեղից»։ Եվ զարմանալի չէ, որ ժամանակ առ ժամանակ նա ընդհանրապես դադարում էր հասկանալ, թե վերջապես ինչի մասին է ինքը մտածում։
Ահա թե ինչու, լսելով Վինի-Թուխի ծանր ոտնաձայները, Իան ուրախացավ, որ կարող է գոնե մի րոպե չմտածել և պարզապես բարևել մեկին։
― Ինչպե՞ս է ինքնազգացողությունդ, ― սովորականի նման ծուլորեն հարցրեց նա։
― Իսկ քոնը ինչպե՞ս է, ― հարցրեց Վինի-Թուխը։
Իան օրորեց գլուխը։
― Ոչ այնքան այնպես, ― ասաց նա։ ― Կամ էլ նույնիսկ բոլորովին ոչ այնպես։ Ինձ թվում է, որ արդեն շատ վաղուց ինձ չեմ զգացել այնպես։
― Ա՛յ-ա՛յ-ա՛յ, ― ասաց Թուխը, ― շատ ցավալի է։ Ապա մի թող քեզ նայեմ։
Իան մնաց կանգնած, դարձյալ ամենավհատ տեսքով նայելով գետնին, իսկ Թուխը պտտվեց նրա շուրջը։
― Իա, ― զարմացած հարցրեց նա, ― ի՞նչ է պատահել պոչիդ։
― Դու կարծես թե իրավացի ես։
― Իհարկե, իրավացի՛ եմ, ― ասաց Թուխը։
― Սա միանգամայն բնական է, ― տխուր ասաց Իա-Իան։ ― Հիմա ամեն ինչ պարզ է։ Զարմանալու կարիք չկա։
― Դու երևի պոչդ մոռացել ես ինչ-որ տեղ, ― ենթադրեց Թուխը։
― Ավելի ճիշտ, ինչ-որ մեկը թռցրել է… ― ասաց Իա-Իան։ ― Ուրիշ էլ ի՞նչ կարելի է սպասել, ― ավելացրեց նա երկարատև ընդմիջումից հետո։
Թուխն զգում էր, որ ինքը պետք է մի ինչ-որ օգտակար բան ասի, բայց գլխի չի ընկնում, թե ինչ։ Եվ նա որոշեց փոխարենը մի որևէ օգտակար բան ա ն ե լ։
― Իա-իա, ― հանդիսավորությամբ ասաց նա, ― ես՝ Վինի-Թուխս, խոստանում եմ գտնել քո պոչը։
― Շնորհակալություն, Թո՛ւխ, ― ասաց Իան։ ― Դու իսկական ընկեր ես։ Նման չես ոմանց։
Եվ Վինի-Թուխը գնաց որոնելու պոչը։
Գարնանային հրաշալի առավոտ էր։ Փոքրիկ թափանցիկ ամպիկները ուրախ խաղում էին կապույտ երկնքում։ Նրանք մերթ լողում էին դեպի արևը, ասես ուզում էին ծածկել նրան, մերթ էլ շտապ-շտապ հետ էին փախչում, որպեսզի մյուսներն էլ կարողանային խաղալ ու չարաճճիություններ անել։
Իսկ արևն ուրախ շողում էր, ոչ մի ուշադրություն չդարձնելով նրանց վրա, և սոճին, որ կլոր տարին հագից չէր հանել իր ասեղնավոր զգեստը, հին ու մաշված էր թվում նոր ու կանաչ ժանյակներով զուգված կեչու կողքին։ Վինին քայլում էր սոճիների ու եղևնիների մոտով, քայլում էր գիհեպտուղով ու կռատուկով պատված լանջերով, քայլում էր առվակների ու գետակների զառիթափ ափերով, քայլում էր քարակույտերի ու թփուտների միջով, և ահա, հոգնած ու քաղված, նա վերջապես հասավ Թավուտ Անտառը, որովհետև հենց այստեղ, Թավուտ անտառում էր ապրում Բուն։
«Եթե կա ինչ-որ մեկը, որ ինչ-որ բան գիտե ինչ-որ բանի մասին, ― ինքն իրեն ասում էր արջուկը, ― ապա դա, անկասկած, բուն է։ Կամ էլ ես Վինի-Թուխը չեմ, ― ասաց նա։ Բայց ես նա եմ, ― ավելացրեց Թուխը։ ― Նշանակում է՝ ամեն ինչ կարգին է»։
Բուն ապրում էր «Շագանակներ» սքանչելի դղյակում։ Այո, դա տուն չէր, այլ իսկական դղյակ։ Համենայն դեպս, այդպես էր թվում արջուկին, որովհետև դղյակի դռան վրա թե կոճակով զանգ կար, և թե պարանով զանգ։ Կոճակով զանգի տակ գրված էր․
ԽՆԹՐՈՒՄ ԵՄ ՍԵԽՄԵԼ ԵԹԵ ՉԷՆ ԲԱՑՈՒՄ
Իսկ պարանով զանգի տակ գրված էր․
ԽՆԹՐՈՒՄ ԵՄ ՔԱՇԵԼ ԵԹԵ ՉԷՆ ԲԱՑՈՒՄ
Երկու հայտարարությունն էլ գրել էր Քրիստոֆեր Ռոբինը, որովհետև ամբողջ Անտառում միայն նա գրել գիտեր։ Նույնիսկ Բուն, թեև նա շատ-շատ խելոք էր և կարողանում էր կարդալ ու մինչև անգամ ստորագրել իր անունը՝ Փու, նույնիսկ նա ի վիճակի չէր ճիշտ գրել այդքան դժվար բառերը։
Վինի-Թուխը երկու հայտարարությունն էլ ուշադրությամբ կարդաց, սկզբում ձախից աջ, իսկ հետո, որպեսզի որևէ բան հանկարծ բան չթողնի՝ աջից ձախ։
Ապա, համոզված լինելու համար, նա սեղմեց կոճակը, քաշեց պարանը, բախեց դուռն ու ամբողջ կոկորդով մեկ գոռաց․
― Բու, բա՛ց արա դուռը։ Ա՛րջն է եկել։
Դուռը բացվեց, և շեմքում երևաց Բուն։
― Ողջո՛ւյն, Թո՛ւխ, ― ասաց նա։ ― Ի՞նչ նորություններ կան։
― Տխուր և սարսափելի, ― ասաց Թուխը, ― որովհետև Իա-Իան, իմ հին բարեկամը, կորցրել է պոչը և հիմա շատ է վշտացած։ Բարի եղիր, ասա խնդրում եմ, ինչպե՞ս կարող եմ գտնել։
― Դե, ― ասաց Բուն, ― սովորական արարողությունը նման դեպքերում ներքոհիշյալն է…
― Ի՞նչ է նշանակում Ներկով Հիշել, ― ասաց Թուխը։ ― Դու մի մոռացիր, որ իմ գլխում թեփ է, և երկար բառերը ինձ միայն գլխացավ են պատճառում։
― Դա նշանակում է այն, ինչ պետք է անել։
― Քանի դեռ դա է նշանակում, ես դեմ չեմ, ― խոնարհաբար ասաց Թուխը։
― Անհրաժեշտ է հետևյալը անել․ նախ և առաջ, հրապարակիր մամուլում։ Հայտնի չի, թե քո բարեկամը, երբ…
― Առողջությո՛ւն, ― ասաց Թուխը, բարձրացնելով թաթը։ ― Ասում ես, ի՞նչ պետք է անենք այդ ամենը այդ մա… ինչպե՞ս ասացիր։ Դու փռշտացիր, երբ պատրաստվում էիր ասել։
― Ես չեմ փռշտացել։
― Ոչ, Բու, փռշտացի՛ր։
― Ներիր, խնդրում եմ, Թուխ, բայց ես չեմ փռշտացել։ Ինչպե՞ս կարելի է փռշտալ և չիմանալ, որ փռշտացել ես։
― Բայց նաև հնարավոր չի իմանալ, թե ինչ-որ մեկը փռշտացել է, եթե ոչ ոք չի փռշտացել։
― Ես ասում էի՝ հայտնի չի…
― Ահա՛, նորից։ Առողջությո՛ւն, ― տխուր ասաց Թուխը։
― Հայտնի չի՛, ― շատ բարձր և հատ-հատ ասաց Բուն, ― թե քո բարեկամը որտեղ է կորցրել պոչը։ Ուստի, հայտարարություն տուր թերթում և պարգև խոստացիր։ Հարկավոր է գրել, որ մենք մի ինչ-որ շատ լավ բան կտանք նրան, ով կգտնի Իայի պոչը։
― Հասկանում եմ, հասկանում, ― գլուխը շարժեց Թուխը։ ― Ի միջի այլոց, այդ «շատ լավ բանի» մասին, ― կիսաքուն շարունակեց նա, ― սովորաբար այս ժամին ես դեմ չեմ որևէ բան ուտելու… ― Եվ նա աչքը գցեց սենյակի անկյունում կանգնած պահարանին։ ― Ասենք, մի գդալ խտացրած կաթ կամ էլ մի ուրիշ բան, օրինակ, մի ումպ մեղր…
― Դե, ուրեմն, ― ասաց Բուն, ― մենք հայտարարություն կգրենք և կփակցնենք Անտառով մեկ։
«Մի փոքրիկ գդալ մեղր, ― ինքն իրեն քրթմնջում էր արջուկը, ― մի շատ փոքրիկ գդալ մեղր»։
Իսկ Բուն խոսում էր ու խոսում, արտասանում էր սոսկալի երկար բառեր, և այդ բառերը գնալով ավելի ու ավելի երկար էին դառնում… Վերջապես նա վերադարձավ այնտեղ, որտեղից սկսել էր, և սկսեց բացատրել, որ այդ հայտարարությունը պետք է գրի Քրիստոֆեր Ռոբինը։
― Իմ դռան վրայի հայտարարությունները նույնպես նա է գրել։ Դու դրանք տեսե՞լ ես, Թուխ։
Թուխն արդեն վաղուց հերթով մեկ «այո», մեկ «ոչ» էր պատասխանում այն ամենին, ինչ ասում էր Բուն։ Եվ քանի որ վերջին անգամ նա ասել էր՝ «այո, այո, իհարկե», ապա այս անգամ ասաց․ «Ոչ, ոչ, երբե՛ք», թեև գաղափար անգամ չուներ, թե ինչի մասին է խոսքը։
― Ինչպես, չե՞ս տեսել, ― խիստ զարմացած հարցրեց ուն։ ― Գնանք ցույց տամ։
Նրանք դուրս եկան, և Թուխը քնկոտ աչքերով նայեց կոճակով զանգին, նրա տակ փակցված հայտարարությանը, ապա պարանով զանգին, հետո նրա աչքն ընկավ պարանին։ Եվ որքան շատ էր նա այդ պարանին նայում, այնքան ավելի էր նրան թվում, թե ինչ-որ տեղ նման բան արդեն տեսել է։ Ինչ-որ մի բոլորովին այլ տեղ, ինչ-որ շատ վաղուց։
― Գեղեցիկ պարան է, այնպես չէ՞, ― հարցրեց Բուն։
Թուխը գլխով արեց։
― Այս պարանն ինձ ինչ-որ բան է հիշեցնում, ― ասաց նա, ― բայց չեմ կարողանում հիշել, թե ինչ։ Որտեղի՞ց ես ճարել։
― Մի անգամ անցնում էի անտառով, տեսա կախված էր թփից, սկզբում մտածեցի, թե այնտեղ ինչ-որ մեկն ապրում է, և քաշեցի, բայց զանգի ձայն չլսվեց, իսկ հետո ես ավելի ուժեղ քաշեցի, և պոկվեց։ Քանի որ այդ պարանը, իմ կարծիքով, ոչ ոքի պետք չէր, բերեցի տուն և…
― Բու, ― հանդիսավոր ասաց Թուխը, ― այս պարանը ինչ-որ մեկին շատ պետք է։
― Ո՞ւմ։
― Իային։ Իմ թանկագին բարեկամ Իային։ Նա… նա շատ էր սիրում այս պարանը։
― Սիրո՞ւմ էր։
― Կապված էր նրան, ― տխուր ասաց Վինի-Թուխը։
Եվ այս խոսքերով նա պարանը հանեց կեռից ու տարավ տվեց տիրոջը՝ Իային, իսկ երբ Քրիստոֆեր Ռոբինը պոչն ամրացրեց նախկին տեղում, այսինքն՝ այնտեղ, որտեղ սովորաբար լինում են բոլոր պոչերը, Իա-Իան սկսեց սլանալ Անտառով մեկ և այնպիսի հիացմունքով էր թափահարում պոչը, որ ինչ-որ բան ոտից գլուխ խուտուտ ածեց Թուխին, և նա ստիպված եղավ անմիջապես վազել տուն ու մի բան ուտել։
Իսկ կես ժամ հետո նա շրթունքները լիզելով, հպարտ երգեց․
Ո՞վ գտավ պոչը,
Վինի-Թուխը՝ ես։
Ուղիղ հինգ անց կես
(Բայց իրականում հազիվ մեկը լիներ)
Ես գտա պոչը։