Հենց որ երեք բժիշկն էլ սենյակից գնացին, Ֆեյան մոտեցավ Պինոքիոյին, ձեռքը դրեց ճակատին և տեսավ, որ այնպիսի մի ջերմություն է եկել վրան, որ ասելու չի։
Այն ժամանակ Ֆեյան վերցրեց ինչ-որ համապատասխան սպիտակ փոշի, բացեց մի կես բաժակ ջրի մեջ և, մեկնելով դեպի բուրատինոն, սիրալիր կերպով ասաց.
— Խմի՛ր, և մի քանի րոպեից հետո կլավանաս։
Պինոքիոն նայեց բաժակին, մի փոքր բերանը ծռեց և հետո լացակումած ձայնով հարցրեց.
— Քա՞ղցր է, թե դառը։
— Դառն է, բայց քեզ կառողջացնի։
— Եթե դառն է, չեմ ուզում։
— Լսիր ինձ և խմիր։
— Ես դառը չեմ սիրում։
— Խմիր, և երբ խմես վերջացնես, մի կտոր շաքար կտամ՝ բերանդ քաղցրացնելու համար։
— Բա շաքարն ո՞ւր է։
— Ահա, այստեղ է,— ասաց Ֆեյան, վերցնելով այն ոսկյա շաքարամանից։
— Սկզբից շաքարն եմ ուզում, հետո կխմեմ այդ դառը ջուրը…
— Խոստանո՞ւմ ես։
— Այո…
Ֆեյան շաքարը տվեց Պինոքիոյին, որը մի ակնթարթում խժռելուց ու կուլ տալուց հետո, շուրթերը լիզելով ասաց.
— Լավ կլիներ, եթե շաքարն էլ դեղ լիներ… ես ամեն օր կընդունեի։
— Այժմ խոստումդ կատարիր և խմիր այս մի քանի կաթիլ ջուրը, որը քեզ առողջացնի։
Պինոքիոն դժկամորեն բաժակը ձեռքն առավ և քթի ծայրը խրեց մեջը, հետո մոտեցրեց բերնին, հետո նորից քիթը կոխեց մեջը, վերջապես ասաց.
— Շատ է դառը, շատ է դառը, ես այդ խմել չեմ կարող։
— Ինչպե՞ս կարող ես այդ ասել, երբ դեռ համն էլ չես տեսել։
— Պատկերացնում եմ, հոտից է զգացվում։ Մի կտոր շաքար էլ եմ ուզում… իսկ հետո կխմեմ…
Այն ժամանակ Ֆեյան՝ բարի մոր համբերությամբ նրա բերանը մի կտոր շաքար էլ դրեց, հետո նորից մոտեցրեց բաժակը:
— Ես այսպես չեմ կարող խմել,— ասաց բուրատինոն, հազար ու մի տեսակ ծռմռելով քիթ ու բերանը։
— Ինչո՞ւ։
— Որովհետև ոտքերիս վրա ընկած բարձն ինձ ձանձրացնում է։
Ֆեյան վերցրեց բարձը։
— Իզուր է, ոչ էլ այդպես կարող եմ խմել։
— Իսկ հիմա ի՞նչն է ձանձրացնում։
— Հիմա էլ ձանձրացնում է սենյակի դուռը, որը կիսաբաց է։
Ֆեյան գնաց, փակեց սենյակի դուռը։
— Մի խոսքով,— գոռաց Պինոքիոն, բարձրաձայն լաց լինելով,— այդ դառը ջուրը ես չեմ ուզում խմել, չէ՛, չէ՛, չէ՛…
— Տղաս, կփոշմանես…
— Միևնույնն է…
— Քո հիվանդությունը վտանգավոր է…
— Միևնույնն է…
— Այդ ջերմությունը շուտով քեզ գերեզման կտանի…
— Միևնույնն է…
— Մահից չե՞ս վախենում:
— Իսկի էլ չէ… ավելի լավ է մեռնել, քան թե այդ զզվելի դեղը խմել։
Այդ րոպեին սենյակի դուռը բացվեց, և ներս մտան թանաքի նման չորս սև ճագարներ, որոնք ուսներին դրած մի փոքրիկ դագաղ էին բերում։
— Ի՞նչ եք ուզում ինձանից,— բղավեց Պինոքիոն, սարսափահար վեր թռչելով ու տեղում նստելով։
— Եկել ենք քեզ տանենք,— պատասխանեց ամենամեծ ճագարը:
— Ինձ տանե՞ք… բայց չէ՞ որ ես դեռ մեռած չեմ։
— Դեռ մեռած չես, բայց քեզ մի քանի րոպե է մնում ապրելու, որովհետև հրաժարվել ես դեղ խմելուց, որը կարող էր բուժել քեզ։
— Ամա՜ն, Ֆեյա ջան, ամա՜ն, Ֆեյա ջան,— սկսեց ճչալ բուրատինոն,— շուտ արեք, ինձ տվեք այն բաժակը… շուտ արեք, աղաչում եմ, որովհետև, ես չեմ ուզում մեռնել, չէ… չեմ ուզում մեռնե՜լ…
Եվ երկու ձեռքով վերցնելով բաժակը՝ միանգամից կոնծեց։
— Սպասի՛ր,— ասացին ճագարները,— ուրեմն իզուր եկանք:
Եվ փոքրիկ դագաղը կրկին ուսներին դնելով, դուրս եկան սենյակից, քթների տակ մռթմռթալով ու փնթփնթալով։
Բանն այն է, որ դրանից մի քիչ հետո Պինոքիոն մահճակալից ցած թռավ բոլորովին առողջացած, որովհետև պետք է իմանալ, որ փայտյա բուրատինոները մի առավելություն ունեն. նրանք հիվանդանում են հազվագյուտ և լավանում շատ շուտ։
Իսկ Ֆեյան, տեսնելով, որ Պինոքիոն աքաղաղի նման ուրախ թռչկոտելով վազվզում է սենյակում ու չարաճճիություն անում, հարցրեց նրան.
— Ուրեմն իմ տված դեղը քեզ իսկապե՞ս օգնեց։
— Օգնելուց էլ դեռ մի բան ավել, ինձ ամբողջապես փրկեց մահից…
— Հապա ինչո՞ւ էիր ստիպում այդքան խնդրել քեզ։
— Է, մենք՝ երեխաներս, այդպես ենք. դեղից ավելի շատ ենք վախենում, քան թե ցավից:
— Ամո՛թ… Երեխաները պիտի իմանան, որ լավ դեղը եթե իր ժամանակին ընդունեն, կարող է փրկել լուրջ հիվանդությունից և գուցե նույնիսկ մահից…
— Օ՛յ մյուս անգամ այլևս չեմ ստիպի այդքան խնդրել, կհիշեմ դագաղն ուսերին դրած այն սև ճագարներին… և անմիջապես կվերցնեմ բաժակն ու կկոնծեմ…
— Հիմա արի ինձ մոտ և պատմիր, թե ինչպես պատահեց, որ դու այդ ավազակների ձեռքն ընկար։
— Այնպես պատահեց, որ թատրոնատեր Մանջաֆոքոն ինձ մի քանի ոսկեդրամ տվեց ու ասաց. «Տար տուր հորդ»։ Ես էլ ճանապարհին մի Աղվեսի, մի հատ էլ Կատվի հանդիպեցի, շատ կարգին անձնավորություններ, որոնք ինձ ասացին. «Ուզո՞ւմ ես, որ քո այդ փողերը դառնան հազար և երկու հազար հատ, եթե ուզում ես, արի մեզ հետ, մենք քեզ կտանենք Հրաշքների Դաշտը»։ Ես էլ ասացի. «Գնանք»։ Նրանք էլ ասացին. «Եկեք մնանք այստեղ, «Կարմիր Խեցգետին» պանդոկում, կեսգիշերից հետո կգնանք»։ Իսկ երբ ես արթնացա, նրանք չկային, որովհետև գնացել էին։ Այն ժամանակ ես էլ գնացի։ Գիշեր էր և այնքան մութ, որ դժվար է պատկերացնել։ Այդ պատճառով էլ ճանապարհին երկու ավազակ հանդիպեցին, ածուխի երկու պարկի մեջ մտած, որոնք ինձ ասացին. «Փողդ հանի՛ր»։ Ես էլ ասացի. «Ես փող չունեմ»,— որովհետև չորս ոսկեդրամը բերանս էի գցել պահելու համար… Իսկ ավազակներից մեկը փորձեց ձեռքերը բերանս կոխել, իսկ ես էլ կծելով կտրեցի ձեռքն ու ցած նետեցի, բայց ձեռքի փոխարեն կատվի թաթ դուրս եկավ։ Հետո ավազակներն ընկան իմ ետևից, ես էլ վազում հա վազում էի, մինչև որ հասան ինձ, վզիցս կապեցին ու կախեցին այս անտառի մի ծառից ու ասացին. «Վաղը ետ կգանք, այն ժամանակ դու մեռած կլինես, բերանդ էլ բացած, և այդպիսով մենք այդ ոսկիները, որոնք պահել ես լեզվիդ տակ, կտանենք»։
— Իսկ այժմ որտե՞ղ են այդ չորս ոսկիները,— հարցրեց նրան Ֆեյան։
— Կորցրել եմ,— պատասխանեց Պինոքիոն, բայց խաբեց, որովհետև ոսկիները գրպանում էին։
Հենց որ սուտ ասաց, նրա քիթը, որ առանց այն էլ երկար էր, անմիջապես երկու մատ աճեց։
— Իսկ որտե՞ղ ես կորցրել։
— Այս մոտիկ անտառում։
Այս երկրորդ ստախոսությունից քիթը շարունակեց էլի երկարել։
— Եթե մոտիկ անտառումն ես կորցրել,— ասաց Ֆեյան,— ման կգանք ու կգտնենք, որովհետև ինչ որ կորչում է մոտիկ անտառում, միշտ էլ գտնվում է։
— Վա՜յ, հիշեցի՛,— վրա բերեց Պինոքիոն,— ոսկիները ոչ թե կորցրել եմ, այլ առանց նկատելու կուլ եմ տվել ձեր տված դեղը խմելու ժամանակ։ Այս երրորդ ստախոսության ժամանակ նրա քիթը մի այնպիսի արտասովոր չափի հասավ, որ խեղճ Պինոքիոն այլևս սենյակում շարժվել չէր կարողանում։ Այսպես էր շարժվում՝ քիթը կպչում էր մահճակալին կամ լուսամուտի ապակիներին, այնպես էր շարժվում՝ կպչում էր պատին կամ դռանը, իսկ եթե գլուխը մի քիչ վեր էր բարձրացնում՝ քիչ էր մնում Ֆեյայի աչքը հանի: Ֆեյան էլ նրան էր նայում ու ծիծաղում։
— Ինչո՞ւ եք ծիծաղում,— հարցրեց նրան բուրատինոն, ամբողջապես շփոթված ու անհանգստացած իր քթի պատճառով, որն աչքի առաջ աճում էր։
— Քո ասած ստի վրա եմ ծիծաղում։
— Դուք որտեղի՞ց գիտեք, որ սուտ եմ ասում։
— Ստախոսությունը, տղաս, անմիջապես երևում է, որովհետև երկու տեսակ ստախոսություն կա. մի տեսակ ստի ոտքերն են կարճ, մյուս տեսակի էլ քիթն է երկար։ Քո սուտը հենց նրանցից է, որոնց քիթն է երկար։
Պինոքիոն, ամոթից թաքնվելու տեղ չգտնելով, փորձեց սենյակից դուրս փախչել, բայց այդ նրան չհաջողվեց։ Քիթը այնքան էր երկարել, որ այլևս դռնով չէր անցնում։
